26/08/2011, Η δικαιοσύνη του Θεού- Αλέξανδρου Καλόμοιρου


Η δικαιοσύνη του Θεού


    Πρώτ' απ' όλα, η λέξη «δικαιοσύνη» φέρνει στό νού μιά ίση κατα­νομή, γι’ αυτό καί συμβολίζεται με τό ζυγό. Οι καλοί ανταμείβονται και οι κακοί τιμωρούνται από τήν ανθρώπινη κοινωνία με δίκαιο τρό­πο. Αυτή είναι η ανθρώπινη δικαιοσύνη, αυτή που παρέχεται στα δι­καστήρια.
Είναι αυτή, όμως, η σημασία της δικαιοσύνης του Θεού;
Η λέξη «δικαιοσύνη» είναι μετάφραση της εβραϊκής λέξης tsedaka. Η λέξη αυτή σημαίνει «η θεία ενέργεια πού επιτυγχάνει τη σωτηρία του ανθρώπου». Είναι παράλληλη και σχεδόν συνώνυμη με την άλλη εβραϊκή λέξη «heséd» πού σημαίνει «έλεος», «συμπάθεια», «αγάπη» και με τη λέξη «emèth» που σημαίνει «πίστη», «αλήθεια». Αυτό, όπως βλέπετε, δίνει μια τελείως διαφορετική διάσταση σ' αυ­τό πού συνήθως αντιλαμβανόμαστε σάν δικαιοσύνη[1]Μ' αυτόν τόν τρόπο κατανόησε η Εκκλησία τή δικαιοσύνη του Θεού. Μ' αυτόν τον τρόπο δίδαξαν γι’ αυτήν οι πατέρες της Εκκλησίας. «Πώς θα ονομά­σεις το Θεό δίκαιο, γράφει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος, όταν διαβάσεις στο ευαγγέλιο γιά τό μισθό των εργατών; Φίλε, λέει, δε σ' αδικώ· θέ­λω νά δώσω και σ' αυτόν τον έσχατο όσα έδωσα και σέ σένα· άν τό δικό σου το μάτι είναι πονηρό, εγώ είμαι αγαθός. Πώς θά ονομάσει κανείς δίκαιο το Θεό, όταν διαβάσει στο ευαγγέλιο γιά τον άσωτο υιό, που σκόρπισε τον πατρικό πλούτο σε ασωτείες, και όταν έδειξε μόνο κατάνυξη, έτρεξε ο πατέρας και έπεσε στον τράχηλό του, και του έδωσε εξουσία πάνω σε όλο του τον πλούτο; Κι αυτά δεν τα είπε κανένας άλλος, ώστε να αμφιβάλλουμε, αλλά ο ίδιος ο υιός Του. Πού είναι η δικαιοσύνη του Θεού, αφού ήμαστε αμαρτωλοί καί ό Χριστός πέθανε για μας;»²
    Έτσι βλέπουμε ότι ο Θεός δεν είναι δίκαιος με τήν ανθρώπινη σημασία της λέξης αυτής, αλλά ότι η δικαιοσύνη Του σημαίνει την καλοσύνη και αγάπη Του που δε δίνονται με δίκαιο τρόπο, δηλαδή, ο Θεός δίνει πάντα χωρίς να παίρνει τίποτα για αντίδοση και δίνει σε πρόσωπα σαν κι εμάς, που δεν είμαστε άξιοι να παίρνουμε. Γι' αυτό ο άγιος Ισαάκ μας διδάσκει: «Μή ονομάζεις το Θεό δίκαιο, γιατί η δικαιοσύνη του Θεού δέ γνωρίζεται στά έργα σου' μπορεί ό Δαβίδ νά τόν ονομάζει δίκαιο καί ευθύ, άλλά ό υιός Του, ό Ίησοΰς Χριστός καί σωτήρας μας, μάς φανέρωσε ότι είναι μάλλον αγαθός καί χρηστός (Λουκ. στ' 35). Είναι αγαθός, λέει, πρός τους πονηρούς καί ασεβείς ανθρώπους».3.

                                                Υποσημειώσεις
[1]. Σημαίνει κάτι τελείως διαφορετικό από ό,τι συνηθίζουμε να εννοούμε με τον όρο «δικαιοσύνη». Η άγνοια αυτή μας έχει κάνει να θεωρούμε λυδία λίθο της Ορθοδο-ξίας μερικές πολύ περίεργες θεωρίες, ειδικότερα τη νομικίστικη άντίληψη της σωτη­ρίας που βασίζεται σε μια δικαιοσύνη που μοιάζει με την Ανάγκη των αρχαίων, και καταδυναστεύει όχι μόνο τον άνθρωπο αλλά και το Θεό και δίνει στο χριστιανισμό μια σκοτεινή εικόνα. Βλέπε τη σχετική μελέτη του S. Lynonnett La Soteriologie Paulinienne, Introduction a la Bible II, (Belgium, Desclees & Bower), σελ. 840.
2. «Καί πώς ονομάζεις τον Θεόν δίκαιον, όταν απάντησης τω κεφαλαίω, τώ περί του μισθού των εργατών; (Ματθ. κ.ιγ) εταίρε ούκ αδικώ σε, θέλω δούναι τούτω τω εσχάτω ως και σοι. Εί ο οφθαλμός σου πονηρός εστίν, ότι εγώ αγαθός ειμί». Πώς πά­λιν καλεί άνθρωπος τον Θεόν δίκαιον, όταν απάντηση τώ κεφαλαίω του άσωτου υιού, ος εσκόρπισε τον πλούτον έν άσωτεία, ότε εν τη κατανύξει μόνη, έν ή έδειξε, πώς έδραμε, και έπεσεν επί τον τράχηλον αυτού, και εξουσίαν έδωκεν αυτώ επί πάντα τον πλούτον αυτού; ουδείς γαρ άλλος είπε περί αυτού ταύτα, ίνα διστάσωμεν εις αυτόν, άλλ' αυτός ο υιός αυτού, αυτός εμαρτύρησε περί αυτού ταύτα. Που εστίν η δικαιοσύ­νη του Θεού; ότι ήμεν αμαρτωλοί, και ο Χριστός απέθανεν υπέρ ημών;» Άγ. Ισαάκ του Σύρου, Λόγος ξ'.
3. «Μη καλέσης τον Θεόν δίκαιον, ότι η δικαιοσύνη αυτού ου γνωρίζεται εν τοις πράγμασι σου. Και εάν ο Δαβίδ καλεί αυτόν δίκαιον και ευθύν, αλλά ο υιός αυτού εφανέρωσεν ημίν, ότι μάλλον αγαθός εστί και χρηστός. (Λουκ ς' λε'.) Αγαθός εστί φησί, τοις πονηροίς και ασεβέσι». Αυτόθι.

Πηγή: «Ο πύρινος ποταμός», του Αλέξανδρου Καλόμοιρου, εκδόσεις Ζέφυρος