27/10/2103, Μια πατρική φωνή για τις αυτοκτονίες, του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερωνύμου

Μία πατρικὴ φωνὴ γιὰ τὶς αὐτοκτονίες


.              Ἡ κρίση ποὺ ταλανίζει κάποια χρόνια τώρα τὸν τόπο μας σημαδεύτηκε καὶ ἀπὸ μία ἐξόχως τραγικὴ διάσταση. Τὴν αὔξηση τῶν αὐτοκτονιῶν. Ὅσων τουλάχιστον γίνονται γνωστές, ἀφοῦ οἱ εἰδικοὶ πιστεύουν ὅτι πάντοτε ὁ ἀριθμός τους εἶναι κατὰ πολὺ μεγαλύτερος. Θεωρῶ ἀναγκαῖο μέρος τῆς πατρικῆς μου ἀποστολῆς τὸ νὰ ἀρθρώσω κάποιο σχετικὸ λόγο.
.                Μαθαίνουμε ἀπὸ τοὺς ψυχιάτρους καὶ ψυχολόγους πὼς ἡ ἀφαίρεση τῆς ἴδιας τῆς ζωῆς κάποιου λαμβάνει χώρα, ὅταν αὐτὸς χάνει τὴν ἐλπίδα ὅτι θὰ ἀλλάξει κάτι. Ὅταν αἰσθάνεται ἀβοήθητος καὶ ἀνίκανος νὰ ἔχει κάποιον ἔλεγχο πάνω στὰ γεγονότα ποὺ κατέκλυσαν τὴ ζωή του. Ὅταν στενεύει ὁ «γνωστικός του ὁρίζοντας», ὅταν δηλαδὴ παραμορφώνεται ἡ ἱκανότητα σκέψης καὶ ἔτσι ὁ ἄνθρωπος ἀδυνατεῖ νὰ διακρίνει ἐναλλακτικὲς λύσεις. Ἀλλὰ ἐπίσης συνυπάρχει τὸ διάβημα αὐτὸ καὶ μὲ μία κίνηση οἰονεὶ καταγγελίας καὶ «τιμωρίας» ἐκείνων οἱ ὁποῖοι ἔφεραν τὰ πράγματα σὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο. Συνδέεται ἀκόμη καὶ μὲ μίαν ἀπόπειρα συμβολικῆς «ἀποκατάστασης» τῆς ἀξίας κάποιου, ἀφοῦ ἀπὸ «ἀποτυχημένος» ἔναντι τοῦ κύκλου του γίνεται πάλι μὲ τὴν ἀπώλειά του ὀδυνηρὰ ἀκριβὸς καὶ ποθητός.
.                Οἱ ψυχολογικὲς ἑρμηνεῖες μᾶς εἶναι πολύτιμες, διότι μᾶς ἐπιτρέπουν νὰ κατανοήσουμε τὴν πολυπλοκότητα τῶν κινήτρων, ὅμως δὲν ἐξαντλοῦν τὶς αἰτίες καὶ τὴ δυναμικὴ τῶν αὐτοκτονιῶν. Στὸ βάθος τους μποροῦμε νὰ διακρίνουμε τὴν ἀπώλεια στήριξης στὸ Πρόσωπο τοῦ Θεοῦ, τὴν ἀποτυχία μίας προσωπικῆς σχέσης μαζί Του (ἂν αὐτὴ ὑπῆρξε ποτέ), ἢ ἀκόμη καὶ τὸν θυμὸ ἐναντίον Του. Πρὸς ἕναν Θεό, ὅμως, –ἂς μὴν τὸ ξεχνᾶμε–  ποος γινενθρωπος, χι γι ν μς λύσει τ βιοτικ προβλήματα (δν ποσχέθηκε κάτι τέτοιο) λλ γι ν μφυσήσει νέες παρξιακς προοπτικς κα νέο νόημα ζως. Νόημα τὸ ὁποῖο νὰ ἔχει τὴ δύναμη νὰ διαπερνᾶ (καὶ τελικὰ νὰ ξεπερνᾶ) τὴν ἴδια τὴν ἀπελπισία καὶ τὸν θάνατο. Γι’ αὐτὸ καί, μελετώντας τ ζω τνγίων μας, βλέπουμε τι μ τν πίστη τους δν εδαν ν λύνονται ο οκονομικές τους δυσχέρειες, λλ τος μεταγγίζεται γάπη κα δύναμη οράνια..                Δὲν θέλω νὰ μακρύνω τὸν λόγο στὸ σημεῖο αὐτὸ γιὰ νὰ μὴ δοθῆ ἡ ἐσφαλμένη ἐντύπωση ὅτι κρίνω αὐστηρὰ ὅσους κατέφυγαν στὴν ἐν λόγῳ ἐνέργεια. Ὁ σεβασμὸς πρὸς τὴ μνήμη τους καὶ ἡ ἀγάπη πρὸς τὴ μοναδικότητα τοῦ προσώπου τους πρέπει νὰ παραμείνουν ἀμείωτα. Ἄλλωστε ἐλάχιστοι εἶναι ἐκεῖνοι τῶν ὁποίων ἡ πίστη παραμένει ἀδιατάρακτη καὶ ὅλοι πάσχουμε ὡς πρὸς τὴ σχέση μας μὲ τὸν Θεό, μὲ διαφορετικοὺς τρόπους ὁ καθένας. Ἔχω ὅμως εὐθύνη καὶ καθῆκον ἀπαράγραπτο νὰ τοποθετηθῶ στὸ ἐπώδυνο αὐτὸ ζήτημα προκειμένου νὰ προλάβουμε ἄλλες παρόμοιες ἀπόπειρες, προκειμένου νὰ ἀποσοβήσουμε ἄλλες ἀπώλειες τοῦ θεϊκοῦ δώρου τῆς ζωῆς.
.                Ἐδῶ  εθύνη τν MME κα τν πολιτικν μας εναι τεράστια. Καὶ τοῦτο διότι ἡ αὐτοκτονία λόγῳ οἰκονομικῆς στενότητας ποτὲ δὲν εἶναι πράξη ἀξιοπρέπειας, ὅπως δυστυχῶς διαφημίστηκε ἀπὸ μερίδα δημοσιογράφων καὶ ἀπὸ κάποιους πολιτικούς. Θὰ μποροῦσε κάποιος νὰ τὴ χαρακτηρίζει πράξη φυγομαχίας, ἢ καὶ ἀνικανότητας νὰ διακρίνει ὁ ἐπιχειρῶν τὶς ἐπιπτώσεις τῆς ἐνέργειάς του στοὺς ἄλλους. Πράγματι, οἱ δικοί μας ἄνθρωποι μᾶς ἔχουν ἀνάγκη πάντοτε, ἀκόμη καὶ ἀρρώστους ἢ καὶ ἀναπήρους, ὅπως διαπιστώνουμε ἀπὸ ἄλλες περιστάσεις τῆς ζωῆς. Ἆραγε ζήτησαν οἱ αὐτόχειρες τὴ γνώμη καὶ τὴν ἔγκριση τῶν ἀγαπημένων τους προσώπων, πρὶν προβοῦν στὴν πράξη τους;
.                Τὸ ἐπιχείρημα πὼς ἡ ζωὴ εἶναι δική μας καὶ τὴν κάνουμε ὅ,τι θέλουμε δὲν εὐσταθεῖ, δεδομένου ὅτι μέσα στὴν ἀνθρώπινη φύση βρίσκεται ἔμφυτη ἡ ἀρχὴ τῆς ἀλληλεξάρτησης. Ὁ σύζυγος καὶ ἡ σύζυγος δὲν ἀνήκουν πιὰ στὸν ἑαυτό τους ἀλλὰ στὸν ἄλλο. Δὲν δικαιοῦνται ἡ μητέρα καὶ ὁ πατέρας νὰ διαθέτουν τὸν ἑαυτόν τους, ὅπως θέλουν ἀλλὰ ὀφείλουν στὰ παιδιά τους νὰ διαφυλάξουν ὄχι μόνο τὴ ζωή τους ἀλλὰ καὶ τὴν ὑγεία τους. Καί, συνολικότερα μιλώντας, ὅλοι ἀποτελοῦμε μέλη ἀναπόσπαστα τῆς κοινωνίας μας, τοῦ ἔθνους μας, τῆς ἀνθρωπότητας, ἰδιότητα ἀπὸ τὴν ὁποία δὲν ἔχουμε τὸ δικαίωμα νὰ παραιτηθοῦμε. Ἂν ὁ πόλεμος εἶναι κακὸς καὶ ὅλοι τὸν ἀποστρεφόμαστε, ἂν εἴμαστε ἐνάντιοι στὶς ἐκτρώσεις καὶ στὴν εὐθανασία, ἂν καταδικάζουμε τὴ βιαιοπραγία καὶ τὴν ἐγκληματικότητα, εἶναι ἐπειδὴ ἁπλὰ κανεὶς δὲν περισσεύει.Ἡ ξία το νθρώπινου προσώπου, πως μάλιστα μς τ δίδαξαν ο μεγάλοι θεολόγοι κα Πατέρες τς κκλησίας, εναι μοναδικ κα νεπανάληπτη,ἁπλούστατα πειδ κάθε νθρωπος, κόμη κα  πι διαλυμένος, κατεστραμμένος, πελπισμένος κ.ο.κ. ποτελε εκόνα το Θεο μ προοπτικαωνιότητας..                Οἱ καθολικὲς πλέον σήμερα ἀρχὲς τῆς ἀτομικῆς ἐλευθερίας καὶ αὐτοδιάθεσης προφανῶς δὲν μποροῦν καὶ δὲν εἶναι ἐπιτρεπτὸ νὰ ἀμφισβητηθοῦν, ἐκεῖνο ὅμως ποὺ χρειάζεται νὰ ἐπισημανθῆ εἶναι ὅτι ἔχουν ὅρια. Δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ παραμένουν ἀπεριόριστες, ὅταν ἐφαρμοζόμενες μὲ λάθος τρόπο προκαλοῦν τόσο πόνο. Ἡ ἀδιαφορία μας γιὰ τὸ ἂν μία πράξη μας κάνει ἄλλους νὰ ὑποφέρουν δίνει ἐγωιστικὴ χροιὰ στὶς ἐνέργειές μας καὶ γι’ αὐτὸ δὲν δικαιοῦται νὰ ἐπαινεῖται, ὅπως κάποιοι ἐπιπόλαια πράττουν.
.                Ἡ ἀνθρώπινη φύση ἔχει τὴν τάση νὰ μιμεῖται, καὶ γιὰ τὸ καλὸ καὶ γιὰ τὸ κακό. Θέλουμε λοιπὸν νὰ πευθύνουμε κκληση πρς τ MME νποφεύγουν τν προβολ ατοκτονιν. Καὶ ταν ατ εναι νέφικτο, ν μν τς ρωοποιον τουλάχιστον. Πρὸς ὅλους ἐκείνους ποὺ ἡ ἀπελπισία τοὺς χτυπᾶ τὴν πόρτα τῆς ψυχῆς, ἔχουμε νὰ ποῦμε ὅτι τὰ δεινὰ ἔρχονται καὶ παρέρχονται. Μὲ πίστη στὸν Θεὸ (ἕναν Θεὸ ποὺ δὲν βρίσκεται μακριὰ ἢ «ἀπέναντί» μας ἀλλὰ ποὺ γνώρισε ὁ Ἴδιος τὸν πόνο), ἀλλὰ καὶ στὶς κρυμμένες δυνατότητες ποὺ ὁ καθένας μᾶς διαθέτει, θὰ δώσουν τὴ μάχη καὶ θὰ καταφέρουν νὰ φθάσουν κάποτε σὲ ἕνα σημεῖο ὅπου ἡ παλιὰ ἐπιθυμία νὰ δώσουν τέλος στὴ ζωή τους θὰ φαίνεται σὰν ἕνα ἐφιαλτικὸ ὄνειρο ποὺ εὐτυχῶς τελείωσε.
.              Καὶ πρὸς ὅλους μας ἀνεξαιρέτως, χριστιανούς, ἀλλόθρησκους, ἀδιάφορους, ἄθεους, ἔχω νὰ πῶ ὅτι κάθε αὐτοκτονία (ἀκόμη καὶ μία ἀποτυχημένη ἀπόπειρα) μς χρεώνει λους μ τν νοχ τι δν μπορέσαμε ν τν ποτρέψουμε, ἐπειδὴ οὔτε κὰν μάθαμε τὸ πρόβλημα τοῦ ἀδελφοῦ μας, ἢ δὲν μπορέσαμε νὰ διακρίνουμε ποιὸς ἔχει ἀνάγκη τὴ συμπαράστασή μας.Κάθε πόπειρα ν τελειώσει μία ζω μ ατοχειρία εναι πλγμα στν καρδιτο πολιτισμο μας κα τς δθεν προόδου μας, ἡ ὁποία ἐξαντλεῖται σὲ ἐπιστημονικοὺς καὶ τεχνολογικοὺς θριάμβους ἀλλὰ κατέληξε στὸ πάγωμα τῆς ἀγάπης μέσα στὶς καρδιές μας.





Πηγή:  Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου, ἐφημ. «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», 20.10.13, http://christianvivliografia.wordpress.com