Κυριακή των Βαΐων
Πρωί: Όρθρος, Θεία Λειτουργία
Η μέρα του πάθους πλησιάζει. Η εκκλησία
μας γιορτάζει τη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Πολύς κόσμος,
έχοντας ακούσει για το εκπληκτικό θαύμα της Ανάστασης του Λαζάρου, έρχονται να
τον προϋπαντήσουν με κλαδιά από φοίνικες, και επευφημώντας Τον με τα λόγια: «Ὡσαννά τῷ Υἱῷ Δαβίδ. Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος
ἐν ὀνόματι Κυρίου». Το γεγονός αυτό είχε προφητεύσει ο προφήτης Ζαχαρίας
600 χρόνια πριν. Αν και οι περισσότεροι τον υποδέχονται ως κοσμικό βασιλιά, ως
εθνικό απελευθερωτή, ο Χριστός εισέρχεται στην αγία Πόλη για να αναμετρηθεί με
τους εχθρούς Του, να νικήσει με το εκούσιο πάθος Του τον διάβολο και να
απελευθερώσει τον άνθρωπο από τον έσχατο εχθρό, τον θάνατο. Γι’ αυτό και μεις,
με ευγνωμοσύνη ψάλλουμε στον Ελευθερωτή.
«Ἡ ἀνάστασις Χριστέ, σύ γάρ και ζωή· ἐν ᾦ ἐστερεώθη ἡ Ἐκκλησία κράζουσα. Ὡσαννά, εὐλογημένος
εἶ ὁ Ἐρχόμενος».
Βράδυ: Όρθρος Μεγάλης Δευτέρας
Την ακολουθία του Όρθρου την
τελούμε το βράδυ της Κυριακής, ενώ στα μοναστήρια τελείται τη νύχτα μετά τα
μεσάνυχτα, ή τις πρώτες πρωϊνές ώρες. Ένα ιερό σήμαντρο μας αναγγέλλει, πως ο
Νυμφίος- Χριστός έρχεται να σταυρωθεί και με το τίμιο αίμα Του να μας λυτρώσει
από τη φθορά και το θάνατο. Όμορφοι ύμνοι μας ξυπνούν και μας κάνουν να
αισθανθούμε τα βήματα του Ιησού, που έρχεται να πάρει το φορτίο των αμαρτιών
μας, να το σηκώσει στους ώμους Του και να το ανεβάσει στο Σταυρό.
Στο συναξάρι της ημέρας
διαβάζουμε:
«Τῇ Ἁγίᾳ καί Μεγάλῃ Δευτέρᾳ μνείαν ποιούμεθα τοῦ μακαρίου Ἰωσήφ
τοῦ Παγκάλου και τῆς ὑπό τοῦ Κυρίου καταρασθείσης και ξηρανθείσης Συκῆς».
Δηλαδή, κατά την Αγία και
Μεγάλη Δευτέρα θυμούμαστε τον μακάριο και πάγκαλο (=με όλες τις αρετές) Ιωσήφ
και την άκαρπη συκιά, που ο Κύριος θαυματουργώς φανέρωσε την ξεραΐλα της.
Την ημέρα αυτή η Εκκλησία
βάζει μπροστά μας δύο υποδείγματα. Ένα θετικό και ένα αρνητικό. Ο Ιωσήφ, είναι
το θετικό υπόδειγμα και θεωρείται "τύπος"
και "εικόνα" του Χριστού. Οι παραλληλισμοί είναι εμφανείς. Όπως ο
Ιωσήφ φθονήθηκε, ταπεινώθηκε, σταυρώθηκε και θανατώθηκε από τους συμπατριώτες
Του. Όπως, όμως, ο Ιωσήφ οδηγήθηκε με τη χάρη του Θεού στη δόξα και την
καταξίωση και, ταυτόχρονα, έσωσε τα αδέλφια του από την ασιτία έτσι και ο
Χριστός με την Ανάστασή Του δοξάστηκε και χάρισε στους ανθρώπους τη σωτηρία,
προσφέροντάς τους το Σώμα και το Αίμα Του ως φάρμακο αθανασίας.
Την ίδια μέρα θυμόμαστε και την άκαρπη
συκιά, που ξεράθηκε ύστερα από την κατάρα του Κυρίου. Αυτό είναι μια παρότρυνση
προς όλους για να επαληθεύουμε διαρκώς την πίστη μας με έργα και να μην
αρκούμαστε στις δάφνες ενός ιστορικού παρελθόντος, μιας αποστεωμένης παράδοσης
ή μιας τυπικής χριστιανικής ιδιότητας.
Φεύγοντας λοιπόν, την ακαρπία της συκιάς
και ακολουθώντας την αγωνιστικότητα και γενναιότητα του Ιωσήφ, γινόμαστε άξιοι
να συμπορευτούμε με τον Χριστό.
Ύμνοι που ξεχωρίζουν είναι:
«Ἰδού ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς
νυκτός· καί μακάριος ὁ δοῦλος, ὅν εὑρήσει ῥαθυμοῦντα. Βλέπε οὖν, ψυχή μου, μη τῷ
ὕπνω κατενεχθῇς, ἵνα ἀνάνηψον κράζουσα· Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος εἶ ὁ Θεός ἡμῶν,
προστασίαις τῶν Ἀσωμάτων ἐλέησον ἡμᾶς».
Να ο Νυμφίος έρχεται μεσ’ στα κατάβαθα της
νύκτας· ευτυχισμένος ο δούλος, που θα ναι έτοιμος· ανάξιος, όμως εκείνος, που
θα ναι οκνηρός. Πρόσεχε, λοιπόν, ψυχή μου μην αφεθείς στον πνευματικό ύπνο για
να μην παραδοθείς στο θάνατο και μείνεις έξω από τη βασιλεία του Θεού. Αλλά
σύνελθε και μέσα από τα βάθη της ψυχής σου φώναξε: Άγιος, άγιος, άγιος είσαι
Θεέ μας με τις προστασίες των αγγέλων ελέησέ μας.
«Τόν Νυμφῶνά σου βλέπω, Σωτήρ μου,
κεκοσμημένον, και ἔνδυμα οὐκ ἔχω, ἵνα εἰσέλθω ἐν αὐτῷ· λάμπρυνόν μου τήν στολήν
τῆς ψυχῆς, Φωτοδότα, και σῶσον με».
Σωτήρα
μου, βλέπω το νυμφικό σου θάλαμο διακοσμημένο και δεν έχω το κατάλληλο ένδυμα
για να εισέλθω σ’ αυτόν. Λάμπρυνέ μου τη στολή της ψυχής, Φωτοδότα, και σώσε
με.