Η Πτώση-Ένα κατηχητικό Παράδειγμα
Από τη φύση του ο άνθρωπος έχει το εξής βασικό χαρακτηριστικό :διαθέτει μεν θερμότητα ,δεν την γεννά όμως αδιάκοπα ,κι αν την χάσει δεν μπορεί να την αναπληρώσει από μόνος του. Άν, δηλαδή, ένας άνθρωπος μείνει στο κρύο, σιγά-σιγά θα χάσει την θερμότητα του, θα ξυλιάσει και θα πεθάνει, παρεκτός αν μεσολαβήσει κάτι άλλο. Αν, δηλαδή, από μιαν άλλη ύπαρξη, έξω από την δική του, δεχθεί επικουρία και ανανέωση της θερμότητας. Αυτό μπορεί να συμβεί αν π.χ. πάει κοντά στον ήλιο ή σε μια φωτιά. Μεταξύ των δυο αυτών υπάρξεων (του ανθρώπου αφενός και της φωτιάς αφετέρου) υπάρχει τουτη η διαφορά: από τη φύση της η πρώτη έχει θερμότητα, ενώ η δεύτερη είναι θερμότητα.
Ας υποθέσουμε ότι σε κάποιο δωμάτιο βρίσκεται μια εστία θερμότητας (π.χ. τζάκι) που λειτουργεί αδιάκοπα. Σε κάποιο σημείο του δωματίου, κοντά στην πόρτα, βρίσκονται ένας άνδρας και μια γυναίκα. Οι άνθρωποι αυτοί, μολονότι δεν έχουν ακόμα πλησιάσει την φωτιά, ήδη νιώθουν την ζεστασιά της∙ αυτό σημαίνει ότι βρίσκονται σε σχέση με την εστία, μετέχουν της ενέργειάς της κι έτσι κοινωνούν αυτού που από γεννησιμιού της διαθέτει η εστία (ατελεύτητη θερμότητα) και δεν διαθέτει η δική τους ύπαρξη. Εδώ, όμως, μπαίνει το ζήτημα της ανθρώπινης βούλησης. Ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να πει ελεύθερα "ναι" ή "όχι" στην εν λόγω σχέση, στη συνέχιση ή στη διακοπή της. Απ' αυτόν, δηλαδή, εξαρτάται αν θα πλησιάσει τη φωτιά ή αν θα αποχωρήσει.
Αν, λοιπόν, οι άνθρωποι της υπόθεσης μας θελήσουν να μην έχουν σχέση με τη θερμαντική εστία (επειδή λ.χ. κρίνουν ότι δεν κινδυνεύει η θερμότητα τους ή επειδή θίγονται που οι ίδιοι δεν διαθέτουν αυτό που διαθέτει η εστία), απομακρύνονται από την εστία, ανοίγουν την πόρτα του δωματίου και βγαίνουν έξω. Εκεί έξω, όμως, αυτό που υπάρχει είναι η απουσία της εστίας. Υπάρχει παγωνιά. Οι άνθρωποι μας για πρώτη φορά αρρωσταίνουν∙ ο οργανισμός τους αλλοιώνεται, φθείρεται. Κι όταν κάνουν παιδιά, τα κάνουν εκεί έξω και τους δίνουν αυτό που έχουν: το αλωμένο από την αρρώστια γενετικό υλικό τους. Ο εκτός δωματίου τρόπος υπάρξεως, λοιπόν, κουβαλάει μέσα του όχι μόνο την φθορά, αλλά και το παράλογο και άδικο.
Αν στη θέση της φωτιάς νοήσουμε τον Θεό, στη θέση του δωματίου τον παράδεισο και τη θέση της αρρώστιας την φθορά και τον θάνατο, τότε το παραπάνω παράδειγμα μας φαίνεται να κατορθώνει σε ικανό βαθμό (μ' όλες τις ελλείψεις που έχουν όλα τα παραδείγματα) να εισαγάγει στο πως η Ορθόδοξη Εκκλησία κατανοεί την προπτωτική κατάσταση, το προπατορικό αμάρτημα, την πτώση και τη μεταπτωτική κατάσταση του ανθρώπου
Πηγή: Αθανάσιος Παπαθανασίου, Περιοδικό Διάβαση Ιούνιος 1998