Από την Άλωση της Πόλης το 1453 στην Επανάσταση του 1821

 Από την Άλωση της Πόλης το 1453 στην Επανάσταση του 1821

 

Όταν έπεσε η Βασιλεύουσα των Πόλεων στα χέρια των Αγαρηνών, όταν το άνθος της Ανατολής έπεσε στα χέρια των απίστων το 1453, εθρήνησε η ανθρωπότητα, ράγισαν τα βουνά, τα δένδρα εμαράθηκαν, έκλαψαν ακόμα και τα πουλιά και πολύ περισσότερο έχυσαν μαύρο δάκρυ οι υπόδουλοι Έλληνες Ορθόδοξοι και οι υπόλοιποι. Απελπισία και θρήνος και οδυρμός και κακό μέγα και σκοτάδι πολύ. Κυοφορούσαν οι Βυζαντινοί στα τελευταία χρόνια μια θάλασσα δάκρυα.

Και τότε οι Έλληνες μέσα στο Σταυρό τους, μέσα στη μεγάλη Παρασκευή αναγεννήθηκαν , αφού αγκάλιασαν τον Εσταυρωμένο Χριστό και τη θλιμμένη Παναγιά και ήλθαν στα συγκαλά τους. Είδαν τα λάθη και τα σφάλματα τους όλα, και δεν κατηγορούσαν πια κανέναν παρά τον εαυτό τους έχοντας αυτομεμψία. Και έχυσαν δάκρυα και πόνεσαν πολύ και σταυρώθηκαν και χαρακώθηκαν και ποδοπατήθηκαν και ταλαιπωρήθηκαν και πείνασαν και υπέφεραν και διώκτηκαν και κρύφτηκαν και σε σπηλιές και σε βουνά και ανέβηκαν στα όρη και έτρεξαν παντού, και προπαντός δεήθηκαν στον Πλαστουργό εν μετανοία, κι Εκείνος τους έδωσε χάρη. Χάρη μεγάλη, χάρη πολλή. Χάρη ουράνια.

 Έγιναν μετανοημένοι αμαρτωλοί. Αισθάνθηκαν τον Χριστό και την Παναγιά στην ψυχή και στη ζωή τους. Και ζούσαν σαν ασκηταί και καλόγεροι,με ταπείνωση, με αγάπη, με λιτότητα, με εγκράτεια, με σωφροσύνη και με’ όλο εκείνο το μεγαλείο της εν Χριστώ ζωής γιατί ήπιαν από το αθάνατο κρασί της Φιλοκαλικής αναγεννήσεως, από το αθάνατο κρασί του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Και ζούσαν βίο ένθεο και βίο χριστιανικό. Και να! Άρχισαν οι πρώτοι άγιοι να βγαίνουν. Οι απαρχές της μεγάλης αυτής Δοκιμασίας. Αλλά και της μεγάλης αυτής μετανοίας, οι πρώτοι επαναστατικοί πνευματικοί πυρήνες κατά της Τουρκοκρατίας, οι πρώτοι αντιστασιακοί που είναι οι άγιοι Νεομάρτυρες του δούλου γένους. Είναι εκείνοι οι οποίοι είπαν όχι στον τύραννο. Όχι με τα όπλα τα συμβατικά, αλλά και με τα όπλα τα πνευματικά. Και κράτησαν την αγία πίστη μέχρι την τελευταία τους πνοή και ανάσα. Και ενώ οι Μουσουλμάνοι, οι άθεοι Τούρκοι τους έπαιρναν το κεφάλι και τη ζωή, εκείνοι έμενα όλοι πιστοί στον Χριστό με όλη την πίστη και την αγάπη και την ελπίδα. Και τα σώματα τους ενώ είχε κοπεί το κεφάλι, έμενα όρθια. Και την νύχτα ήρχετο θείο Φως και καταλάμπετο το σώμα του αγίου νεομάρτυρος και η γύρω περιοχή, πράγμα το οποίο έβλεπαν ακόμη και οι Οθωμανοί και θαύμαζαν κι εκείνοι. Εκείνοι οι οποίοι πριν λίγο είχαν φονεύσει τον Νεομάρτυρα εθαύμαζαν και απορούσαν και έλεγαν «Τον γκιαούρηδων  η πίστη είναι αληθινή και λάμπει σαν τον ήλιο, και η δικιά μας είναι κάλπικη και ψεύτικη».

Και πολλοί από αυτούς καλοπροαίρετοι όντως εξεκλειδώνοντο και ήρχοντο στην αγία Ορθόδοξη Πίστη. Ενώ οι Έλληνες σκλαβωμένοι βλέπωντας τα παλληκάρια των 18, 20, 25 ετών να πεθαίνουν για την  αγία Ορθοδοξία, έπαιρναν δύναμη μεγάλη και θάρρος πολύ.  Και άντεχαν την σκλαβιά και ομολογούσαν κι κείνοι με παρρησία την Ορθόδοξη πίστη τους. Και έτσι ένας έμπαινε στο χώμα με το μαρτύριο και χίλιοι ήρχοντο στην Εκκλησία του Χριστού. Τι μεγάλο, τι σπουδαίο και τι θαυμαστό!

Γι' αυτό και μπόρεσαν οι πρόγονοι μας στην Τουρκοκρατία και άντεξαν και βάσταξαν και βγήκαν πέρα μέχρι το τέλος. Αναρίθμητοι είναι, χιλιάδες πολλές οι γνωστοί νεομάρτυρες. Οι δε άγνωστοι αμέτρητοι και ανείπωτοι. Τόσοι πολλοί στην Τουρκοκρατία ανέβηκαν στον Παράδεισο που κάποτε λέει ο θαυμαστός άγιος Γέροντας Πορφύριος έλεγε: «Βρε, αυτή η ιστορία της Τουρκοκρατίας, η ιστορία του ελληνικού ημών έθνους, είναι αγία, είναι μεγάλη, είναι σπουδαία, είναι ηρωική».

Τόσοι αγίασαν, τόσοι μεγαλούργησαν, τόσοι υψώθησαν και έφθασαν μέχρι τον Παράδεισο.

Βοήθησαν οι Νεομάρτυρες τα μέγιστα, το δούλον γένος, για αυτό και τους χρωστάμε πολλά, πάρα πολλά. Βοήθησαν και οι κλεφτοαρματωλοί, βοήθησαν και οι δάσκαλοι των κρυφών σχολειών· καλόγεροι, παπάδες, λαϊκοί. Βοήθησαν τα μέγιστα και οι γυναίκες. Οι ελληνίδες και οι υπόλοιπες Ορθόδοξες, βοήθησαν τα μέγιστα στην υπόθεση της διατηρήσεως του έθνους και γένους ημών. Κυρίως αυτές. Γιατί η μητρική αγκάλη είναι ο πρώτος άμβωνας και η μάνα ο πρώτος ιεροκήρυκας που ενσταλάζει στην ψυχή του άπλαστου βρέφους τα θεία ρήματα, την αγία πίστη, την χάρη του Χριστού, το μεγαλείο του Ουρανού, το ηρωικό  στοιχείο της εκκλησίας. Ποιες να πούμε, οποίες να θυμηθούμε και ποιες να αφήσουμε; Είναι τόσες πολλές και περισσότερο οι ανώνυμες που πρόσφεραν θυσία και λαμπάδα τον εαυτό τους, στην υπόθεση της πίστεως και της πατρίδος. Ας είναι η μνήμη τους αιωνία. Ας αγάλλονται εκεί στους ουρανούς μαζί με όλους τους πολεμάρχους , μαζί με όλους τους γενναίους, μαζί με όλους τους γνωστούς, κληρικούς και λαϊκούς και μοναχούς και άνδρες και γυναίκες και επωνύμους και ανωνύμους. Ας αναπαύονται και ας μην μας ξεχνάμε.

 

Ένα άσμα στις παραμονές του 21 έλεγε:

«Κρυφά το λένε τα πουλιά, κρυφά το λεν τα αηδόνια.

Κρυφά το λέει ο Γούμενος απ’ την Αγία Λαύρα:

Παιδιά, για μεταλάβετε για ξωμολογηθείτε

δεν είναι ο περσινός καιρός, κι ο φετινός χειμώνας

μας ήρθε άνοιξη πικρή, το καλοκαίρι μαύρο

γιατί σηκώθει πόλεμος και πολεμάν τους Τούρκος.

Να διώξουμε όλη την Τουρκιά ή να χαθούμε ούλοι»


Πηγή: π. Ανανία Κουστένη (Λόγοι)