"Η κλίμακα της Οδύσσειας"
Τα χρόνια που πέρασαν δεν κατάφεραν να σβήσουν αυτό το
ταξίδι. Στάθηκε εκεί μέσα στη χώρα της μνήμης, για να μας ελέγχει. Λένε πως ο Όμηρος, που βαπτίζοντας τις λέξεις στο χρώμα της
ποίησης, που το έγραψε, ήταν τυφλός. Η αλήθεια ήταν πως ήταν βαθύ και πηχτό το
σκοτάδι της εποχής του. Αυτός όμως μέσα του έβρισκε φως αφού καλά γνώριζε πως ο
άνθρωπος είναι ζυμωμένος με χώμα, πνεύμα και τη δημιουργική του Θεού αγάπη.
Πίστευα πως ο Οδυσσέας ήταν δυνατός. Έμπειρος μαχητής,
σκληρός αντίπαλος. Τώρα κατάλαβα πως απλά είχε Ιθάκη. Προορισμός, όραμα, στόχο,
προσδοκία. Ο Οδυσσέας είχε πατρίδα. Αυτό γέννησε δύναμη, ενίσχυσε τον πόθο,
καλλιέργησε την επιμονή, χάρισε την υπομονή. Τον κοιτώ να παλεύει μέσα στα
κύματα. Θαλασσινός ο δρόμος του, υδάτινος. Όπως η ζωή μας. Φουρτούνες,
καταιγίδες, ναυάγια. Και μετά γαλήνη, ειρήνη, στεριά. Μόνο η θάλασσα μπορεί να
γίνει ο χάρτης της ζωής και της πορείας σου. Μόνο αυτή μπορεί να σου σιγοψιθυρίσει
για την ελπίδα που έρχεται να διαδεχθεί την απόγνωση. Και τα ναυάγια; Τα
ναυάγια μαρτυρούν μια πορεία και μια σκληρή πάλη. Καλύτερα ναυάγιο παρά να σαπίσεις
στην όχθη της απραξίας. Ίσως τα ωραιότερα στολίδια του βυθού να είναι τα
ναυάγια της προσπάθειας. Θυμάμαι το νησί των Λωτοφάγων. Πώς να ξεχάσεις τη
λησμονιά; Πόσοι καρποί αλήθεια κρύβουν τη γεύση της λήθης; Ξεχνάς τον
ενθουσιασμό του ξεκινήματος, τον τρόπο, τον δρόμο. Ξεχνάς τη πατρίδα. Σβήνει
εκεί στα πόδια της λήθης ο πόθος και κλείνει ο ορίζοντας. Στο νησί των
Κυκλώπων, αποκαλύφθηκαν τα μονόφθαλμα τέρατα που τρέφω. Σώμα χωρίς ψυχή. Ψυχή
χωρίς πνοή. Πίστη χωρίς εμπιστοσύνη. Αγάπη χωρίς θυσία. Προσευχή χωρίς λατρεία.
Ούριος άνεμος ο Ζέφυρος. Γέμιζε τα πανιά κι έσπρωχνε
διακριτικά τα σκαριά. Πλησίαζε στην Ιθάκη του ο Οδυσσέας. Όλα καλά. Έτσι
αποκοιμήθηκε. Δεν είχε κάποιον να τον ξυπνήσει ψάλλοντας: «Βλέπε ουν ψυχή μου,
μη τω ύπνω κατενεχθείς» «Ψυχή μου , ψυχή μου, ανάστα τι καθεύδεις;». Οι σύντροφοι,
οι αρρωστημένες της ψυχής δυνάμεις, άνοιξαν το ασκί με τους ανέμους. Νόμιζαν
ότι θα βρουν χρυσάφι. Πώς μπορείς εύκολα να δώσεις αξία στα πάθη!!! Χαλασμός, ανεμοστρόβιλος, καταστροφή,
πισωγυρίσματα. Η Ιθάκη αναβάλλεται. Σκέφτομαι τι είναι αυτό που μπορεί να με
μεταμορφώσει σε χοίρο. Ποια είναι η Κίρκη μου; Η πλεονεξία, η φιλοδοξία, η
φιληδονία. Γι’ αυτό, βλέπεις, μπροστά στο Χριστό θεραπεύομαι από τη ζωώδη
κατάσταση που αμέσως αποχωρεί και αυτοκτονεί. Τι να πεις για τις σειρήνες;
Κεφάλι της γυναίκας, σώμα αρπαχτικού πτηνού. Πόσο αρπακτικά επικίνδυνα μπορεί
να κρύβονται πίσω από όμορφα πρόσωπα, αστραφτερά χαμόγελα και γλυκές λέξεις; Σε
μαγεύουν και έτσι σε βάζουν στα δικά τους μονοπάτια. Ο Οδυσσέας δέθηκε στο
κατάρτι του πόθου του και της αγάπης του για την πατρίδα, για την Ιθάκη του.
Έτσι πέρασε, δεμένος σφιχτά με αυτό που τον οδηγούσε στη γη του. Είχαν περάσει
και οι αργοναύτες απ’ τα μυθικά αυτά πλάσματα. Και ποιος δεν περνά θα μου πεις;
Το τραγούδι όμως του Ορφέα ξεπέρασε σε μελωδία εκείνο των σειρήνων. Έτσι σημασία
δεν τους έδωσαν.
Υπάρχει αλήθεια πιο ωραίο, τρυφερό και γλυκό τραγούδι για
την ψυχή από τα λόγια του Χριστού; Γιατί με φοβίζουν οι σειρήνες; Ίσως δεν έχω
ακούσει ακόμα καθαρά τη μελωδία της σωτηρίας. Φτάνεις στη Σκύλλα και τη
Χάρυβδη. Επικίνδυνα σημεία της πορείας. Οι σκόπελοι του εγωισμού και της επάρσεως.
Όταν θα επιβιβαστείς στο νησί του Ήλιου θα κουραστείς να μετράς. Τριακόσια πενήντα
βόδια και τριακόσια πενήντα πρόβατα. Θυμήσου ότι το αρχαϊκό έτος είχε τριακόσια
πενήντα ημερονύχτια. Εδώ λοιπόν τα βόδια συμβολίζουνε τις μέρες και τα πρόβατα τις
νύχτες. Κοιμάται ο Οδυσσέας. Πάλι κάποιος δεν τον ξύπνησε: «Ψυχή μου, ψυχή μου,
ανάστα τι καθεύδεις;» Έτσι οι σύντροφοι έσφαξαν και έφαγαν τον χρόνο τους. Βαρύ
το αμάρτημα. Τους βούλιαξε το βάρος του. Έτσι έχασαν την πατρίδα. Ήρθε και η
υπόσχεση στο νησί της Καλυψώς. Χάριζε αθανασία. Άλλη υπόσχεση θυμήθηκα. Υπόσχεση
για θέωση. Δόθηκε μπροστά στο καρπό της ανυπακοής, με τη γεύση του θανάτου.
Πόσοι σταθμοί στην πορεία δεν έγιναν παράδεισοι που υπόσχονταν πολλά; Τίποτα ο
Οδυσσέας! Στην πατρίδα. Αυτή είναι ο παράδεισος. Φτάνει στην Ιθάκη του. Την
ιερή αυτή στιγμή κοιμάται. Για να φανεί πως άλλος τον έφερε εδώ. Εκείνος που
κρατούσε όλο τον αγώνα του παιδιού σου, στα χέρια Του.
Τα τελευταία τέρατα είναι μέσα στη γη σου. Οι σκοτεινοί
μνηστήρες. Τους συναντάς στην πατρίδα που είναι η ψυχή σου. Διεκδικούν με
προίκα το σκοτάδι τους, την Πηνελόπη, την ουσία της ψυχής. Έρχεται ο Οδυσσέας που είναι η ζωή, που
αγωνίζεται την ψυχή να μη χάσει. Έτσι επιστρέφει αντιμετωπίζοντας δυνατές
φουρτούνες, σκληρές δοκιμασίες. Αφήνοντας ψεύτικους παραδείσους. Ο Τηλέμαχος ο γιός τους έχει ενηλικιωθεί. Είναι
η σωτηρία. Έτσι αφανίζονται οι μνηστήρες του σκότους…
Πηγή: Περιοδικό «Ευρωκλύδων», Έκδοση χριστιανικού κέντρου
Νεότητας Θηβών, Απρίλιος-Μάϊος 2013