17/5/2018, Θεολογία γεγονότων, του π. Βαρνάβα Λαμπρόπουλου


Θεολογία γεγονότων


Συχνά ακούμε το ερώτημα: «Είναι απαραίτητο να είναι κάποιος καλός Χριστιανός για να είναι καλός άνθρωπος;» Ο καθηγητής της Μεσαιωνικής Λογοτεχνίας στο Κέμπριτζ και στην Οξφόρδη, πρώην αγνωστικιστής και έπειτα ένθερμος απολογητής του Χριστιανισμού C. S. Lewis, απαντά: «Όποιος κάνει ένα τέτοιο ερώτημα είναι σαν να λέει: Δεν με ενδιαφέρει αν ο Χριστιανισμός είναι αλήθεια ή όχι. Το μόνο που με ενδιαφέρει είναι πόσο με βοηθάει να είμαι καλός άνθρωπος. Κριτήριό μου δεν είναι η αλήθεια του, αλλά η χρησιμότητά του. Ειλικρινά το βρίσκω δύσκολο (συνεχίζει ο Lewis) να κατανοήσω αυτό τον τρόπο σκέψης. Φοβάμαι ότι κάποιοι ανόητοι ιεροκήρυκες, με το να σας τονίζουν συνεχώς το πόσο χρήσιμος είναι ο Χριστιανισμός, σας έκαναν να ξεχάσετε ότι η αξία του Χριστιανισμού δεν έγκειται στο ότι είναι απλώς χρήσιμος. Ο Χριστιανισμός δεν είναι γιατροσόφι. Είναι μαρτυρία γεγονότων. Αν τα γεγονότα για τα οποία ο Χριστιανισμός δίνει μαρτυρία είναι παραμυθία, τότε κανένας ειλικρινής άνθρωπος δεν έπρεπε να θέλει να τον πιστέψει, όσο χρήσιμος κι αν του ήταν».
     Ο Lewis μας θυμίζει την φράση του π. Γεωργίου Φλωρόφσκι: «Η ορθόδοξη πίστη είναι θεολογία γεγονότων». Ο απόστολος Παύλος, αυτός ο οποίος στην απολογία του ενώπιον του ιουδαϊκού συνεδρίου φώναξε «περί αναστάσεως νεκρών εγώ κρίνομαι», λέει ότι «αν η Ανάσταση του Χριστού είναι ψέμα, τότε εμείς οι Χριστιανοί θα ήμασταν οι ελεεινότεροι από όλους τους ανθρώπους»· η πιο … χρήσιμη από όλες τις θρησκευτικές παρηγοριές, η παραμυθία της Αναστάσεως, στηρίζεται  όχι βέβαια στη χρησιμότητά της αλλά στη μεταστροφή ενός πρώην αντιχρίστου Σαούλ καθώς και στη μέχρι θανάτου περί αυτής μαρτυρία νέφους αγίων μαρτύρων!
     Επικίνδυνα «βέβαιος» για το αντίθετο, ήλθε προ ετών στην Ελλάδα να κηρύξει το τελεσίδικο του θανάτου ο διάσημος αμερικανοεβραίος ψυχίατρος Ίρβιν Γιάλομ. Με το κύρος της επιστημοσύνης του έκανε ένα όχι και τόσο … επιστημονικό κήρυγμα, καταλήγοντας στο εξής «δίδαγμα»:
     «Επιχειρήστε να ζήσετε χωρίς τα προστατευτικά κιγκλιδώματα που προσφέρουν οι διάφορες θρησκείες –εννοώ κάποια μορφή συνέχειας ή αθανασίας, που αρνείται το τελεσίδικο του θανάτου. Μπορούμε να ζήσουμε καλά χωρίς αυτά τα κιγκλιδώματα… Διαφωνώ ότι το νόημα της ζωής και η ηθική πηγάζουν από την θρησκεία. Αντλώ το νόημα της ζωής μου από αυτόν εδώ τον κόσμο. Πιστεύω ότι η ενασχόλησή μου με μια επόμενη ζωή μπορεί να υπονομεύσει την ολοκληρωτική συμμετοχή μου σ’ αυτήν εδώ την ζωή…».
     Όμως, το παράξενο είναι ότι ο ίδιος στο βιβλίο του Στον κήπο του  Επίκουρου με τον χαρακτηριστικό υπότιτλο Αφήνοντας πίσω τον τρόμο του θανάτου περιγράφει πόσο τον συγκλόνισε ένα «πολύ ζωντανό» (όπως το λέει) όνειρο, που είδε την επόμενη νύχτα μετά από την κηδεία της μητέρας του: «Ακούω την μάνα μου να ουρλιάζει το όνομά μου. Τρέχω προς το σπίτι της παιδικής μου ηλικίας και τη βλέπω να μου φωνάζει: Μη ξεχνάς! Μη μας αφήνεις να χαθούμε. Η μάνα μου δεν ήταν πεθαμένη. Ήταν ζωντανή και με φώναζε …! Πάνε δεκαοκτώ χρόνια από τότε, αλλά η εικόνα αυτού του ονείρου αντιστέκεται στη φθορά και λάμπει ακόμα πεντακάθαρα στο μυαλό μου. Κι εγώ υπάκουσα στην κραυγή της μάνας μου. Προσπαθώ να τη θυμάμαι. Η φράση της ¨μη μας ξεχνάς¨ πάντα με συγκλονίζει…»!
     Αβίαστα ξεπηδάνε κάποια ερωτήματα: Αφού ο Γιάλομ δεν παραδέχεται μεταθανάτια ζωή και τη θεωρεί ψεύτικο «προστατευτικό κιγκλίδωμα», τότε πως δίνει τόση σημασία σε ένα όνειρο, που τόσο έντονα μαρτυρεί γι’ αυτήν; Γιατί «η εικόνα αυτού του ονείρου αντιστέκεται στη φθορά και λάμπει ακόμα πεντακάθαρα στο μυαλό» του μετά από δεκαοκτώ χρόνια; Γιατί νιώθει την ανάγκη να υπακούσει στο ουρλιαχτό-παράκληση της πεθαμένης μάνας του; Μήπως με όλα αυτά αρνείται κι αυτός –χωρίς να το θέλει- το τελεσίδικο του θανάτου;
     Ο πρώην αγνωστικιστής και νύν πιστός χριστιανός, κορυφαίος γενετιστής και βιολόγος Francis Collins, «φωτογραφίζοντας» τον Γιάλομ λέει ότι «ο αγνωστικισμός θυμίζει τακτική στρουθοκαμήλου· είναι μια πρόφαση για εκείνους που θέλουν να αποφύγουν τον μπελά να μελετήσουν επιχειρήματα, που νιώθουν κάποτε να τους στριμώχνουν στη γωνία! Η δήλωσή τους «δεν ξέρω αν υπάρχει Θεός» στην πραγματικότητα σημαίνει «Δεν θέλω να ξέρω αν υπάρχει Θεός». Έτσι εφαρμόζουν ένα τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς, που ο C. S. Lewis τον ονομάζει «εκούσια τυφλότητα ή εκούσια άγνοια»!
     Όσοι σήμερα ρωτάνε: «δεν μπορώ να είμαι καλός άνθρωπος χωρίς να είμαι χριστιανός;» έχουν κάποια γνώση του χριστιανισμού και δεν είναι καθόλου βέβαιοι ότι η Ανάσταση είναι ένα ψέμα! Αυτό που πραγματικά θέλουν να ρωτήσουν, κατά τον Lewis, είναι: «Υπάρχει κανένας σοβαρός λόγος να μπω σε φασαρίες; Δεν μπορώ απλά να προσπεράσω το θέμα, να κλείσω τα αυτιά μου στις φωνές που με τρώνε ότι στον Χριστιανισμό κάτι όντως συμβαίνει, και να συνεχίσω να είμαι ένας καλός άνθρωπος;»
     Στις φωνές που «τρώγανε» τα αυτιά του Γιάλομ καθώς και στα ουρλιαχτά «μη μας ξεχνάς!» όλων των φυλακισμένων στα «ταμεία του άδη» ψυχών απάντησε ο Χριστός με την Ανάστασή Του. Έτσι μας έδωσε τη δυνατότητα να πετάξουμε όλα τα ψεύτικα «προστατευτικά κιγκλιδώματα» της άθεης φιλοσοφίας, ψυχολογίας και ηθικής και να στηριχτούμε στο γεγονός του κενού αλλά και ζωηφόρου του Τάφου.


Πηγή: Βαρνάβας Λαμπρόπουλος, "Εφημέριος" 1/2018,Εκδ. αποστολική διακονία