Η κατάκριση είναι γεμάτη από αδικία1
Μόνον ο Θεός κρίνει δίκαια, γιατί μόνον Αυτός γνωρίζει τις καρδιές των ανθρώπων. Εμείς, επειδή δεν ξέρουμε την δίκαιη κρίση του Θεού, κρίνουμε «κατ’ όψιν»2, εξωτερικά, και γι’ αυτό πέφτουμε έξω και αδικούμε τον άλλον. Η ανθρώπινη κρίση μας δηλαδή είναι μια μεγάλη αδικία. Είδες τι είπε ο Χριστός; «Μη κρίνετε κατ’ όψιν, αλλά την δικαίαν κρίσιν κρίνατε»3.
Θέλει πολλή προσοχή∙ ποτέ δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πως ακριβώς έχουν τα πράγματα. Πριν από χρόνια σε ένα μοναστήρι στο Άγιον Όρος ήταν ένας πολύ ευλαβής διάκος. Κάποτε όμως φόρεσε ρούχα κοσμικά και γύρισε στην πατρίδα του. Τότε πολλοί Πατέρες είπαν διάφορα εναντίον του. Αλλά τι είχε γίνει; Κάποιος του είχε γράψει ότι οι αδελφές του ήταν ακόμη ατακτοποίητες και, επειδή φοβήθηκε μήπως παραστρατήσουν, πήγε να τις βοηθήσει. Έπιασε δουλειά σε ένα εργοστάσιο και ζούσε πιο καλογερικά από ό,τι προηγουμένως. Μόλις τακτοποίησε τις αδελφές του, άφησε την δουλειά του και πήγε πάλι σε μοναστήρι, για να μείνει. Ο ηγούμενος, όταν είδε ότι τα ήξερε όλα, τυπικό, διακονήματα κ.λπ., τον ρώτησε που τα έμαθε και εκείνος άνοιξε την καρδιά του και του τα είπε όλα. Τότε ο ηγούμενος ενημέρωσε τον επίσκοπο, και εκείνος τον χειροτόνησε αμέσως ιερέα. Μετά πήγε σε ένα απομακρυσμένο μοναστήρι και εκεί ζούσε πολύ πνευματική ζωή, με πολλή άσκηση. Έφθασε σε αγία κατάσταση και βοήθησε πνευματικά πολλούς ανθρώπους. Μερικοί που δεν ξέρουν τι απέγινε μπορεία ακόμα να τον κατακρίνουν4.
Πόσο πρέπει να προσέχουμε την κατάκριση! Πόσο αδικούμε τον πλησίον μας, όταν τον κατακρίνουμε! Αν και στην πραγματικότητα με την κατάκριση αδικούεμ τον εαυτό μας και όχι τους άλλους, διότι μας αποστρέφεται ο Θεός. Τίποτε άλλο δεν αποστρέφεται τόσο πολύ ο Θεός όσο την κατάκριση, γιατί ο Θεός είναι δίκαιος και η κατάκριση είναι γεμάτη από αδικία.
1. Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, «Λόγοι Ε’, Πάθη και Αρετές», εκδ. Ιερόν Ησυχαστήριον Ευαγγελιστής «Ιωάννης ο Θεολόγος» Σουρωτή Θεσσαλονίκη, σ.100-101
2. Ιω. 7,24
3. Ο.π.
4. Το παράδειγμα αυτό αναφέρεται σε μία ενέργεια, η οποία σύμφωνα με τους κανόνες της Εκκλησίας και την εκκλησιαστική τάξη δεν μπορεί να θεωρηθεί σωστή. Ο Γέροντας το ανέφερε, για να τονίσει ότι η «κατ’ όψιν» κρίση, όσο σωστή και αν φαίνεται, μπορεί να αδικήσει τον άλλον.