24/05/2013, Συμβουλές πνευματικής οικοδομής από... οικοδόμο, του υποδιακόνου Steve Robinson

Κατεδαφίσεις, Κανόνες και Πνευματική Καθοδήγηση
Συμβουλές πνευματικής οικοδομής από ...οικοδόμο



Περίπου την μισή μου καριέρα στις κατασκευές την πέρασα διορθώνοντας κακή δουλειά άλλων. Αν κάτι μπορεί να γίνει λάθος, πιστεύω ότι το έχω δει, μα ακόμα και μετά από 30 χρόνια συνεχίζω να βλέπω πράγματα τόσο άσχημα ή λανθασμένα, που δεν πίστευα ότι είναι ποτέ δυνατόν να γίνουν τόσο λάθος. Κάποιες φορές εξαντλώ την εμπειρία από κάθε λεπτό αυτών των 30 ετών, για να διορθώσω κάτι που έκανε κάποιος στραβά χωρίς να καταστρέψω όλο το έργο και να ξαναρχίσω από την αρχή. Ούτε θυμάμαι πόσες φορές με πλησίασαν στο Home Depot (ΣτΜ: αλυσίδα πώλησης υλικών οικιακής κατασκευής και ανακαίνισης στις ΗΠΑ) την ώρα που αγόραζα γυψόχαρτο: "Ασχολείστε με ψευδοτοιχίες;" με ρωτάνε. "Το κάνω κι αυτό ..." λέω. Τότε ρωτάνε την τιμή για την επένδυση με γυψόχαρτο και το τελείωμα ενός δωματίου. Δίνω μια εκτίμηση και απαρέκκλιτα, όλοι ρωτάνε: "Και πόσο θα ήταν αν απλώσω εγώ το γυψόχαρτο, βάλω και τον στόκο και έρθετε απλά για το φινίρισμα;" (είναι ξεκάθαρο κάρφωμα ότι δεν έχουν δει ούτε ένα σχετικό βίντεο στο youtube όταν αποκαλούνε τον ειδικό αρμόστοκο για τις γυψοσανίδες "στόκο"). Πάντα τους ρωτάω, "Πόσες φορές έχετε κρεμάσει και απλώσει γυψόχαρτο;" Αν απαντήσουν ποτέ, ή ότι βοήθησαν μια φορά τον θείο τους στο γυμνάσιο, τότε συνήθως τους λέω την διπλή τιμή, γιατί το να διορθώσεις μια κακή δουλειά είναι διπλός κόπος από το να την ξεκινήσεις απ' την αρχή.
Την περασμένη εβδομάδα ο γιος μου κι εγώ πήγαμε στο μοναστήρι του Αγίου Μιχαήλ, να δούμε αν θα μπορούσαμε να επιδιορθώσουμε το κελί του π. Σιλουανού ώστε η θερμοκρασία να μην πέφτει κάτω από τους 40 βαθμούς την νύχτα (στμ: 40 βαθμοί Φαρενάιτ αντιστοιχούν σε 4,5 βαθμούς Κελσίου). Το κτίριο κατασκευάστηκε περίπου 60 χρόνια πριν, όπως λένε στους Κανόνες, "με το μάτι", δηλαδή σύμφωνα με κάποιους άγραφους κανόνες κτισίματος. Είχε ό,τι όλα τα κτήρια έχουν: τέσσερεις τοίχους, ένα πάτωμα και ένα ταβάνι. Ήταν λειτουργικό, έμοιαζε με κανονικό κτίριο και εξυπηρετούσε τον κύριο σκοπό ενός κτιρίου: κρατούσε κάποια πράγματα έξω και κάποια πράγματα μέσα. Για ένα μη έμπειρο μάτι ήταν εντάξει, και για κάποιον με κάποιες προσδοκίες ήταν αρκετό ίσως σαν αποθηκευτικός χώρος, αλλά όχι κατάλληλο για κελί μοναχού όταν η θερμοκρασία πέφτει χαμηλά. Έχω δει πολλά πράγματα να στραβώνουν, αλλά τόσα μαζεμένα σε ένα μέρος, πρέπει να παραδεχτώ ότι δεν είχα δει ποτέ.
Όσο μετρούσα και ζύγιζα τι χρειάζεται για να επανέλθει περίπου ο χώρος σε μια αεροστεγή, μονωμένη και λειτουργική κατάσταση, μου ήρθε στο μυαλό η σκέψη ότι το κτίριο αυτό έμοιαζε πολύ με ζωή χωρίς Χριστό: έχει κάποια από τα στοιχεία της εικόνας Θεού σε αυτήν, έχει στοιχεία αποδεκτής καλοσύνης, μπορεί να έχει ευλάβεια, ηθικότητα, και γενικά λειτουργεί σε ορισμένα επίπεδα. Για ένα μη έμπειρο μάτι και για κάποιον με λίγες προσδοκίες ή έλλειψη διάκρισης, αυτή η ζωή είναι ικανοποιητική και λειτουργική κατά πολλούς τρόπους.
Σε ένα έμπειρο μάτι όμως, τα κτίσματα όπως και οι ανθρώπινες υπάρξεις, μπορεί να είναι ένας εφιάλτης. Όταν πρωτομπήκα στο κελί του π. Σιλουανού, ακόμα και χωρίς αλφάδι ή μεζούρα, αμέσως διέκρινα ότι το πάτωμα ήταν ανισόπεδο περίπου 3 ίντσες (στμ: περίπου 7,6 εκατοστά), το δωμάτιο δεν ήταν κανονικά ορθογώνιο, η οροφή σφύριζε από τον αέρα και οι τοίχοι έγερναν τουλάχιστον 1 ίντσα (2,5 εκ).
Όπως όλοι οι άνθρωποι του επαγγέλματος, είχα και εγώ τα "κανονικά εργαλεία της ξυλουργικής" στο βαλιτσάκι μου: ένα αλφάδι, ένα νήμα της στάθμης και μια μεζούρα. Αυτά είναι οι "κανόνες", οι οδηγοί μέτρησης που μου λένε πόσο απέχουν τα πράγματα από το ορθό. Αλλά οι κανόνες και οι νόμοι δεν είναι από μόνοι τους αρκετοί, πρέπει να ξέρεις κάτι παραπάνω από τους αριθμούς και από τα κλάσματα της ίντσας σε μια μεζούρα, πρέπει να ξέρεις τι είναι αυτό στο οποίο στοχεύεις, ή αλλιώς, με τι μοιάζει ένα σωστό κτήριο για να καταλάβεις τι εννοούν οι αριθμοί. Σε ένα πρώτο επίπεδο, τα εργαλεία είναι χρήσιμα για να δείξουν πόσο απέχουν τα πράγματα από το σωστό, χρειάζεται όμως ένα άλλο επίπεδο γνώσης και δεξιότητας για να ξέρεις πώς μπορείς να χρησιμοποιήσεις τα εργαλεία για να διορθώσεις τα πράγματα. Ένα αλφάδι μπορεί να σου πει ότι το έδαφος δεν είναι επίπεδο, αλλά δεν σου λέει την διαδικασία για να το ισιώσεις ή τι υλικά πρέπει να χρησιμοποιήσεις. Μια μεζούρα δεν σου δίνει την δεξιότητα ή την γνώση του πώς εφαρμόζεται ένας διορθωτικός γύψινος ψευδότοιχος σε έναν τοίχο ο οποίος γέρνει κατά δυο ίντσες. Το νήμα της στάθμης δεν σου δίνει τα σχέδια για να επιδιορθώσεις μια πόρτα η οποία δεν εφαρμόζει σωστά στο κούφωμά της.
Οι Κανόνες της Εκκλησίας λειτουργούν εν πολλοίς κατά τον ίδιο τρόπο. Οι Κανόνες ήταν ρητές ποιμαντικές δηλώσεις του τι ήταν σωστό για την αντιμετώπιση ανθρώπινων και θεσμικών θεμάτων μέσα στην Εκκλησία. Προϋποθέτουν κατανόηση του ανθρώπινου πλάσματος ως εικόνα του Θεού, της Εκκλησίας και της ζωής της, της κουλτούρας της, της ευσέβειάς της καθώς και στενή σχέση με τον Θεό. Προϋποθέτουν ότι αυτοί που χρησιμοποιούν τους Κανόνες ξέρουν τι είναι η Εκκλησία και ξέρουν τι είναι ένα ανθρώπινο ον διότι γνωρίζουν τον Χριστό, το τέλειο ανθρώπινο πρόσωπο. Προϋποθέτουν μια οικεία γνώση της μετάνοιας, της πληθώρας των εργαλείων και μεθόδων και υλικών για την ανάπλασης του ανθρώπινου προσώπου, καθώς και τι χρειάζεται για την επιστροφή από μια κατ' αρχήν εσφαλμένη κατασκευή στην λειτουργικότητα και στην αρτιότητα. Αυτού του είδους η γνώση τόσο στις κατασκευές όσο και στην πνευματική ζωή δεν αποκτιέται παρακολουθώντας βίντεο ή διαβάζοντας "εγχειρίδια για αρχάριους" ακόμα και αν αυτά έχουν γραφτεί από ειδικούς, έρχεται μόνο με προσωπική εμπειρία με την πάροδο των χρόνων. Με λίγα λόγια, ένας κανόνας μπορεί να σου πει ότι απέχεις από το σωστό, αλλά δεν σου λέει πώς να πας από εδώ εκεί.
Έτσι λοιπόν εφάρμοσα τους κανόνες μου στο κελί του π. Σιλουανού και μπόρεσα να ερμηνεύσω ενδείξεις και αριθμούς για να προσδιορίσω τις σωστές διαστάσεις. Το μάτι μου δεν έπεσε πολύ έξω.
Το σχέδιο, εκεί στου Αγίου Μιχαήλ, ήταν να προσθέσουμε μόνωση στους τοίχους και τα ταβάνια. Το αρχικό σχέδιο για τους τοίχους ήταν να κόψουμε ένα αυλάκι πλάτους δύο ποδών (στμ περίπου 60 εκατοστά) από την γυψοσανίδα στο κέντρο των τοίχων, να γεμίσουμε την κοιλότητα με μονωτικό και να ξαναεφαρμόσουμε το κομμάτι που αφαιρέσαμε ξανά πίσω. Παιχνιδάκι, δουλειά που είχαμε κάνει εκατό φορές. Μόλις ξεκινήσαμε το κόψιμο καταλάβαμε ότι δεν υπήρχε πλαίσιο που να κρατάει τις γυψοσανίδες, μόνο κομμάτια ξύλου τοποθετημένα άτακτα έτσι ώστε να κρατιούνται κάπως στη θέση τους. Εξωτερικά έμοιαζε με πραγματικό τοίχο, αλλά όταν προσπαθήσαμε να τον επιδιορθώσουμε ώστε να τον κάνουμε λειτουργικό, αποδείχτηκε ότι η υποδομή ήταν κακή. Έπρεπε να ρίξουμε ολόκληρο τον τοίχο και να τον ξαναστερεώσουμε σωστά από την αρχή για να είμαστε σε θέση να βάλουμε μόνωση και νέες γυψοσανίδες.
Το θέμα ήταν ότι η πρόσοψη έμοιαζε με κανονικό τοίχο, ήταν τελειωμένος εξωτερικά και γνωρίζαμε ότι λείπει μόνωση στο εσωτερικό. Αλλά ώσπου να αφαιρέσουμε την πρόσοψη για να προσθέσουμε αυτό που γνωρίζαμε ότι λείπει, δεν μπορούσαμε ξέρουμε τι άλλο ενδεχομένως έλειπε.
Οι πνευματικές μας προσόψεις είναι κάτι παρόμοιο. Έχουμε μια εξωτερική εμφάνιση ευσέβειας, καλοσύνης και ορθότητας. Λέμε τα σωστά πράγματα με τον σωστό τόνο και την σωστή χροιά στην φωνή, κάνουμε το σταυρό μας τις σωστές στιγμές, πετάμε πιασάρικα ονόματα σε συζητήσεις, γνωρίζουμε προσευχές και λειτουργίες, πάμε στα σωστά μοναστήρια και διαβάζουμε τα σωστά βιβλία. Η εξωτερική μας εμφάνιση μοιάζει τελειωμένη και πραγματική. Αλλά αργά ή γρήγορα κάποιος θα ανοίξει μια τρύπα στην πρόσοψή μας μέσω ενός πειρασμού, μιας προσβολής, ενός τραυματισμού, ή ακόμα και μέσω αναγνώρισης και κολακείας. Τότε λοιπόν οι άνθρωποι ανακαλύπτουν ότι υπάρχουν ελάχιστα, ή ακόμα χειρότερα τίποτα, πίσω από το προσωπείο, καμία βάση, καμία εσωτερική δομή να το συγκρατεί. Αλλά ώσπου να κατεδαφιστεί το προσωπείο δεν μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε πόσο δυσλειτουργική είναι η εσωτερική δομή και η πραγματική αναδόμηση δεν μπορεί να ξεκινήσει.
Η δουλειά στους τοίχους πήρε περίπου δύο μέρες παραπάνω από ό,τι αρχικά υπολογίσαμε. Μετά στρέψαμε την προσοχή μας στο ταβάνι. Επρόκειτο για μια επίπεδη οροφή η οποία στην πραγματικότητα διατηρούσε καλύτερα την ζέστη όταν έπεφτε χιόνι, διότι το χιόνι κρατούσε τον παγωμένο αέρα εκτός - το φαινόμενο "ιγκλού". Η αρχική σκέψη ήταν να προσθέσουμε μια κεκλιμένη στέγη πάνω στο επίπεδο ταβάνι και να την μονώσουμε. Η θερμοκρασία όμως ήταν ακόμα 10 υπό το μηδέν με χιόνι ακόμα στην στέγη, έτσι αποφασίσαμε να προσθέσουμε μια ψευδοροφή κάτω από το υπάρχον ταβάνι, να την μονώσουμε και να την καλύψουμε με γυψοσανίδες. Αυτό θα ήταν πολύ γρηγορότερο, ευκολότερο και φτηνότερο, μη σας πω και πιο ζεστό, από το να προσπαθήσουμε να φτιάξουμε μια καινούργια μονωμένη σκεπή. Αποδείχθηκε ότι το υπάρχον ταβάνι είχε βυθίσματα δύο με τρεις ίντσες και στραβωμένες πλάκες συνεπώς θα ήταν αδύνατον να τοποθετηθεί επίπεδη ψευδοροφή κάτω από αυτό. Ήταν τόσο στραβωμένο που οι δοκοί της ψευδοροφής δεν θα πατούσαν καλά, και η ψευδοροφή θα είχε βυθίσματα και στραβώματα ακριβώς όπως και το παλιό ταβάνι. Θα μπορούσα να χαράξω τις δοκούς της ψευδοροφής έτσι ώστε να εφαρμόσουν πιο σωστά και η ψευδοροφή να προκύψει επίπεδη, αλλά τότε δεν θα υπήρχε αρκετός χώρος στο διάκενο για μόνωση. Το αλφάδι έλεγε ότι η ψευδοροφή ήταν κυματιστή αλλά δεν μου έλεγε τι έπρεπε να κάνω για να την ολοκληρώσω σωστά. Δουλεύω με αυτά τα υλικά καθημερινά, συνεπώς ήξερα ότι γυψοσανίδες της μισής ίντσας ήταν εύκαμπτες αρκετά ώστε να ακολουθούν τα βυθίσματα της ψευδοροφής, ενώ με γυψοσανίδες πάχους 5/8 της ίντσας αυτό θα ήταν αδύνατον, ήξερα λοιπόν τι υλικά υπήρχαν διαθέσιμα και ποιες ήταν οι δυνατότητές τους που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σε αυτήν την συγκεκριμένη περίπτωση για να επιτευχθεί ο τελικός στόχος. Έτσι, ένα αισθητικά σωστό "επίπεδο ταβάνι" θυσιάστηκε χάριν ενός "μονωμένου ταβανιού" ώστε να προφυλάξει ένα ανθρώπινο πλάσμα από την παγωνιά και την πνευμονία, προς ωφέλεια βεβαίως και ολόκληρης της μοναστικής κοινότητας που δεν ήθελε να δει τον Ηγούμενό της να αρρωσταίνει από πνευμονία.
Όταν προσεγγίζουμε τους Κανόνες και το πως αυτοί εφαρμόζονται σε ένα ανθρώπινο πλάσμα, είναι κάτι παρόμοιο με τους ακανόνιστους τοίχους και την οροφή του κελιού του π. Σιλουανού. Απαραίτητος δεν είναι κάποιος που μόνο ξέρει πώς να διαβάσει ένα αλφάδι, αλλά κάποιος με 30 χρόνια εμπειρίας που έχει διδαχθεί και έχει φτιάξει εκατοντάδες τοίχους σε διαφορετικά στάδια αποσύνθεσης και που ξέρει τι μπορεί και τι δεν μπορεί να γίνει με τα υλικά που υπάρχουν διαθέσιμα. Κατά τον ίδιο τρόπο, για την ίαση ενός ανθρώπινου πλάσματος δεν αρκεί κάποιος που απλά γνωρίζει πώς να διαβάσει το Πηδάλιο, αλλά κάποιος που έχει ιαθεί ο ίδιος. Και μετά την ίασή του έχει χρόνια ολόκληρα ταπεινής εμπειρίας κάτω από την πνευματική καθοδήγηση ενός πνευματικού στην αντιμετώπιση των ανθρώπινων αδυναμιών και γνωρίζει τι πνευματικό φάρμακο μπορεί να εφαρμοστεί σε κάποια ασθένεια ή σε κάποιο σύμπλεγμα ασθενειών.
Όποτε κάποιος ξεκινάει ένα σχέδιο αναμόρφωσης κάποιων αρχικών σχεδίων, το πρώτο πράγμα που έχει να σκεφτεί είναι το πλάνο κατεδάφισης. Έχω μάθει με τα χρόνια ότι η πραγματική αρχή μιας ανανέωσης είναι μια σωστή κατεδάφιση. Η κατεδάφιση πρέπει να γίνει προσεκτικά, μεθοδικά, κατά το δυνατόν περιορισμένα, ώσπου άλλα πράγματα να έλθουν στο φως μέσα από την διαδικασία. Κατεδάφιση η οποία γίνεται χωρίς αυτού του είδους την προσοχή μπορεί να δημιουργήσει εν τέλει περισσότερα προβλήματα, να ανοίξει μεγαλύτερη δουλειά, να καταστρέψει ένα κτίριο ή ακόμα και να σκοτώσει ανθρώπους. Μια φορά αφαιρούσα έναν διάδρομο για να ανοίξω τον χώρο για ένα σαλόνι. Είχαμε αφαιρέσει το γυψόχαρτο και βγάζαμε τα καρφιά του τοίχου του διαδρόμου. Όπως χτυπούσα το τελευταίο καρφί με την βαρειοπούλα ακούω ένα τρίξιμο. Σταμάτησα και προσεκτικά το ξανακάρφωσα στη θέση του και όταν προσπάθησα να ξαναβάλω πίσω στην θέση τους λίγα καρφιά ακόμα, διαπίστωσα ότι το ταβάνι είχε γείρει περισσότερο από μια ίντσα. Σκαρφάλωσα στην σοφίτα και ανακάλυψα ότι ο τοίχος σε εκείνο το σημείο συγκρατούσε ολόκληρη την δομή της σκεπής σε εκείνο το σημείο του σπιτιού. Αν είχα αφαιρέσει και το τελευταίο καρφί, ολόκληρο το ταβάνι του σαλονιού θα μας είχε πλακώσει. Έπρεπε να εργαστώ στην σοφίτα δύο ημέρες για να υποστυλώσω σωστά τις δοκούς και έπρεπε να αφήσουμε μια κολώνα ανέπαφη για την αναμόρφωση του σαλονιού. Δεν μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι αυτός ο τοίχος δεν ταίριαζε στον "κανόνα" ενός ενιαίου ανοιχτού σαλονιού, και έπρεπε συνεπώς να κατεδαφιστεί. Ένας προβληματικός τοίχος μπορεί να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της δομής του κτιρίου και πρέπει να προσεγγιστεί κατά τέτοιο τρόπο. Είναι μάλιστα πιθανόν να μην κατεδαφιστεί ποτέ πλήρως, αλλά να υποστυλωθεί, να αφαιρεθεί μερικώς, να ανασκευαστεί με τρόπο ο οποίος κάνει χρήση τόσο της στερεότητάς του ΟΣΟ ΚΑΙ της δυσλειτουργίας του. Η κατεδάφιση λοιπόν πρέπει να γίνει προσεκτικά έχοντας πάντα κατά νου το τελικό προϊόν, με μια κατανόηση του τι μπορεί να γίνει με την υπάρχουσα δομή, τι πρέπει να αποφευχθεί, πού υπάρχει χώρος για αυτοσχεδιασμό, πού μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα υπάρχοντα υλικά, τι μπορεί και τι δεν πρέπει να γίνει και τι πρέπει απλά να κρατηθεί.
Μια αναμόρφωση γίνεται επειδή υπάρχουν ήδη αρκετά σωστά στοιχεία, λειτουργικά και καλά, και όχι αρκετός χρόνος και χρήμα να κατεδαφιστεί ολόκληρο το κτίριο και να ξαναφτιαχτεί από την αρχή. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν αυτήν την πολυτέλεια με τα σπίτια τους. Όταν ασχολούμαι με κάτι σε πολύ κακή κατάσταση, αφήνω το αλφάδι και την μεζούρα κατά μέρος παρόλο που ξέρω τι θα δείξουν, και κάνω κάτι που να δουλεύει, κάτι που να ταιριάζει στο υπάρχον κακό πλαίσιο και που είναι εν τέλει λειτουργικό, κατά το δυνατόν δομικά άρτιο, και δείχνει σχετικά όμορφο στο τελικό προϊόν. Δεν χρειάζεται απλά ένας ειδικευμένος τεχνίτης για να διαβάσει την μεζούρα ή το αλφάδι και να αναγνωρίσει ότι κάτι πρέπει να γίνει. Χρειάζεται κάποιος με βαθειά γνώση όλων των φάσεων της κατασκευής, όχι κάτι νέου, αλλά που να ξέρει πως να εργαστεί και σε μια υπάρχουσα δομή, κάποιος που να ξέρει τι να αφαιρέσει και πότε, τι να αφήσει στην θέση του μέχρι να τοποθετηθούν άλλα απαραίτητα πράγματα, τι να προσπεράσει και τι δεν μπορεί ποτέ να αφαιρεθεί τελείως, παρόλο που δυστυχώς δεν είναι για παράδειγμα τελείως κατακόρυφο, σωστό ορθογώνιο ή επίπεδο. Σε μια τέτοια περίπτωση κι εγώ κτίζω "με το μάτι", αλλά με "μάτι που κόβει", με κατανόηση των κανόνων, των εργαλείων, των μετρήσεων, των υλικών κατασκευής των περιορισμών και των χρησιμοτήτων τους, και πάντα έχοντας κατά νου το τελικό προϊόν στο οποίο στοχεύω.
Όσον αφορά την αναμόρφωση της ζωής των ανθρώπινων πλασμάτων, ο κάθε ένας από εμάς έχει πλαστεί, δομηθεί και επαναδομηθεί από ερασιτέχνες, ανίδεους αλλά καλοπροαίρετους ανθρώπους και όταν κάποια στιγμή κάποιος που όντως γνωρίζει τι συμβαίνει μας πλησιάσει, έχουμε πάρα πολλές πτυχές και θέματα να τελειοποιήσουμε πριν πεθάνουμε. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν αρκετό χρόνο στην ζωή τους για να γίνουν τέλειοι, έτσι προσπαθούμε να πλησιάσουμε το τέλειο όσο περισσότερο μπορούμε εργαζόμενοι με αυτά τα οποία έχουμε στην διάθεσή μας, με όλους τους περιορισμούς και τα προβλήματά μας κατά νου. Στην πνευματική ζωή, οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να δουν κάποιον, σε περιπτώσεις ακόμα και τον ίδιο τους τον εαυτό, και να αντιληφθούν ότι κάτι είναι λάθος, ή ανήθικο ή μη πνευματικό. Και ο καθένας μπορεί να παραθέσει αποσπάσματα από τους Κανόνες ή το Πηδάλιο και να πει "πες όχι σε αυτό", "σταμάτα εκείνο", ή "κάνε το άλλο". Το θέμα είναι ότι η ζωή μας είναι ένα ενοποιημένο σύνολο, το καλό, το κακό και το οριακό μεταξύ αυτών, και κάθε αναμόρφωση πρέπει να γίνει με κατανόηση της διασύνδεσης που υπάρχει μεταξύ των αμαρτιών, των αρετών, των παθών και των προθέσεων. Για παράδειγμα υπάρχει ένα προφανές πρόβλημα το οποίο πρέπει να "κατεδαφιστεί", συχνά όμως αυτού προηγούνται μια πλειάδα άλλων μικρών πραγμάτων και μια σταθερή αρετή τα οποία πρέπει να τοποθετηθούν στην θέση του προβλήματος, πρωτού η αμαρτία μπορεί να αφαιρεθεί. Κάποιες φορές μάλιστα η πραγματικότητα είναι ότι ποτέ δεν μπορούμε να αποβάλλουμε ένα πάθος, έτσι κατά μία έννοια, αυτό ενσωματώνεται στην όλη αναμόρφωση, περιτριγυρισμένο από υποβοηθούσες αρετές ώστε να μην αποτελεί πλέον επίκεντρο ή κύριο σημείο στήριξης του όλου προσώπου.
Έτσι το να παραθέτουμε Κανόνες της Εκκλησίας απλά σαν νόμους, χωρίς να λαμβάνουμε υπόψιν πώς ακριβώς μπορούν να διαβαστούν ή να ακολουθηθούν κατά γράμμα, είναι σαν μια βαρειοπούλα στα χέρια ενός τυφλού ανθρώπου ή σαν μια μεζούρα στα χέρια ενός ανίδεου εργάτη. Αδιάκριτη χρήση τους μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερη βλάβη σε έναν άνθρωπο, με αχρείαστη ή πρόωρη αφαίρεση βασικών μερών της προσωπικότητάς του, και μπορεί να σημαίνει μια ολοκληρωτική συντριβή της εσωτερικής δομής του και τον πνευματικό του θάνατο. Νήπιοι στην πνευματική ζωή οι οποίοι διαβάζουν βιβλία και προσπαθούν να διορθώσουν τους εαυτούς τους ή να δώσουν συμβουλές σε άλλους από βιβλία ή από περιορισμένη προσωπική εμπειρία, είναι όπως οι ιδιοκτήτες σπιτιών οι οποίοι βλέπουν βίντεο στο Youtube, προγράμματα στην τηλεόραση, διαβάζουν ιστοσελίδες και προσπαθούν να ανακαινίσουν μόνοι τους το σπίτι τους: στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δημιουργούν περισσότερα προβλήματα, η δεύτερη κατάσταση είναι χειρότερη από την πρώτη και παίρνει περισσότερο χρόνο να επιδιορθωθεί.
Έτσι, σαν νέοι προσήλυτοι, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με τις αυτοδιαγνώσεις και με το διάβασμα πολλών "εγχειριδίων χρήσης" ακόμα και αν αυτά έχουν γραφτεί από ειδικούς. Πρέπει να προχωρήσουμε με μετάνοια και ζήλο, αλλά όχι ζήλο χωρίς γνώση και καθοδήγηση από έναν πεπειραμένο "αναμορφωτή". Όπως μου είχε πει ένας συνετός ηλικιωμένος εργολάβος κάποτε, "Υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ εμπειρίας τριάντα ετών και εμπειρίας ενός έτους επί τριάντα" και "Πρωτού μάθεις τα κόλπα της τέχνης σου, πρέπει να μάθεις την τέχνη σου πρώτα." Έτσι λοιπόν, επιλέξτε εργολάβους και τους πνευματικούς καθοδηγητές σας με προσοχή.






Πηγή: Steve Robinson, www.oodegr.gr, (O Steve Robinson ζει στην Αριζόνα και έχει τεχνική εταιρεία. Πριν γίνει ορθόδοξος, ήταν ευαγγελικός πάστορας. Πριν από λίγα χρόνια ξεκίνησε δικό του διαδικτυακό ραδιοφωνικό σταθμό που έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής. Έχει χειροτονηθεί υποδιάκονος)