Οι αόρατες υποσυνείδητες σχέσεις
...Η αναπαράσταση που έχουμε εμείς για την μητέρα μας και η
σχέση που έχουμε με την εσωτερική της εικόνα, δεν αποδίδει ποιά ήταν
ακριβώς η μητέρα μας, αν μπορεί να ειπωθεί ποτέ ποια είναι ακριβώς η μητέρα μας
ή ο πατέρας μας ή όποιος άλλος, αν έχει νόημα αυτή η φράση. Κρατώντας πάντα την
επιφύλαξη, την οποία λέγαμε πέρυσι, ότι το ανθρώπινο πρόσωπο χαρακτηρίζεταιαπό
ένα βαθμό αποφατικότητας, όπως λέμε στην θεολογία, ότι είναι μυστήριο, δεν
υπάρχει δηλαδή-ούτε θα υπάρξει πιστεύω- ένας τρόπος επιστημονικός να αποδοθεί
και να περιγραφεί πλήρως ένα συγκεκριμένο πρόσωπο και να πούμε «τώρα το
ξέρουμε», όπως περιγράφουμε ένα υλικό αντικείμενο ή όπως δίνουμε ένα γεωγραφικό
στίγμα. Δεν θα γίνει ποτέ αυτό. Αλλά μιλώντας με την τρέχουσα
καθομιλουμένη έννοια λέμε ότι δεν συμπίπτουν αυτές οι αναπαραστάσεις με το πως
είναι ένας άνθρωπος. Γιατί αυτό; Για να μας μπερδεύει;
Αυτό γίνεται διότι κάθε άνθρωπος προσλαμβάνει την
πραγματικότητα με διαφορετικό τρόπο. Εδώ μπαίνει σε σημαντικό βαθμό η
υποκειμενικότητα. Αλλά και δεύτερον, διότι το πρόσωπο εκείνο του οποίου
εγγράψαμε την αναπαράσταση μέσα μας, ας πούμε η μητέρα μας ή ο πατέρας
μας, δεν σχετίστηκε μαζί μας με τον ίδιο τρόπο που σχετίζοταν με όλα τα
άλλα πρόσωπα. Έχει μιαμοναδικότητα ο τρόπος με τον οποίο σχετίστηκε
μαζί μας, την οποία μοναδικότητα μόνο εμείς την βιώσαμε, για καλό μας ή για
κακό μας, αναλόγως.
Και μπορεί ούτε η ίδια ή ο ίδιος να μην έχει αντιληφθεί ότι
συμπεριφερόταν απέναντι μας με μια τέτοια μοναδικότητα. Με απλά λόγια, εάν
ο πατέρας μας ή η μητέρα μας μάθαιναν ποτέ τι εσωτερική αναπαράσταση έχουμε για
αυτόν ή αυτήν, μπορεί να σοκάρονταν οι άνθρωποι, είτε από χαρά είτε από λύπη,
εξαρτάται. Μπορεί να μην φαντάζονταν ποτέ τι εικόνα έχουμε γι'αυτούς, όπως και
αντίστοιχα μπορεί να μην φανταζόμαστε ποτέ τι εικόνα έχουν τα παιδιά μας για
μας. Μπορεί δηλαδή να διαφέρει πάρα πολύ η εικόνα, μπορεί να διαφέρει
λίγο. Πάντως τονίζουμε ότι δεν συμπίπτει.
Και αυτό, αν θέλετε, έχει και την καλή του πλευρά, ότι σώζει
την μοναδικότητα κάθε προσώπου. Αυτό που λέμε υποκειμενικότητα είναι
προφανές ότι δεν έχει μόνο αρνητικές πλευρές. Σώζει την μοναδικότητα του
προσώπου. Έχει ένας γονέας πέντε παιδιά; Και τα πέντε μεταφέρουν διαφορετικές
αναπαραστάσεις του πατέρα και της μάνας μέσα τους, διαφορετικές σχέσεις με την
αναπαράσταση του πατέρα ή της μάνας. Αυτό οφείλεται πάλι σε δύο λόγους: ο
ένας είναι ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό από το άλλο, έχει την μοναδικότητα,
και ο άλλος λόγος είναι ότι ουδέποτε ο πατέρας αυτός ή η μάνα υπήρξαν ίδιοι με
το κάθε τους παιδί....
Πηγή: π.Βασίλειος Θερμός, «Άνθρωπος μόνος και μπερδεμένος ψάχνει», εκδ. Αρμός, http://monopatia-pou-diastavronontai.blogspot.gr