Οικογένεια: ΄Ενα απλό όνειρο
Όχι μια οικογένεια όπως όπως, αλλά μια «καλή οικογένεια» (αυτός ο όρος χρησιμοποιούνταν), δηλαδή μια δεμένη οικογένεια, που θα την αγαπάμε και θα τη φροντίζουμε με υπευθυνότητα και συνέπεια και θα δεχόμαστε κι εμείς από αυτήν αγάπη και φροντίδα – και σεβασμό, υπήρχε κι αυτός ο όρος στο λεξιλόγιό τους.
Η δημιουργία μιας τέτοιας οικογένειας πίστευαν ότι δεν είναι θέμα τύχης, αλλά προσπάθειας ή μάλλον μιας ολόκληρης στάσης ζωής· να σέβεσαι τους γονείς σου, ν’ αγαπάς τον ή την σύζυγό σου και να μεγαλώσεις τα παιδιά σου με αυτές τις αξίες.
Η επαγγελματική αποκατάσταση ήταν άμεση προτεραιότητα, φυσικά πιο άμεση από τη δημιουργία οικογένειας. Όμως ήταν προτεραιότητα επειδή είχε ένα στόχο: να εξασφαλίσουμε τα απαραίτητα εισοδήματα, με τα οποία θα μπορούσαμε να συντηρήσουμε την οικογένεια που θα δημιουργούσαμε. Το επάγγελμα ήταν μέσον, η οικογένεια ήταν ο σκοπός – ή μάλλον και η οικογένεια ήταν μέσον, ενώ ο απώτερος σκοπός ήταν η ευτυχία μέσω της αγάπης και όλων των ηθικών και πνευματικών αγαθών, που έχει να μας προσφέρει η δική μας οικογένεια. Το να μείνεις μόνος εθεωρείτο τραγωδία.
Μη νομίζετε ότι μόνο τα κορίτσια ανατρέφονταν με το όραμα της οικογενειακής αποκατάστασης· ο γράφων το παρόν προφανώς είναι άντρας και αναφέρεται στη δική του εμπειρία.
Εννοείται ότι καμιά γενιά δεν θεωρούσε «βαρετή» μια απλή οικογενειακή ζωή βιοπαλαιστών· ακόμη και η γενιά των γονιών μου είχε χορτάσει από «περιπέτειες»: Κατοχή, Εμφύλιος, δικτατορίες, πολιτική διαφθορά, φτώχεια και εκμετάλλευση, ανάγκη ξενιτεμού – μια ειρηνική ζωή ανάμεσα σε πραγματικά δικούς σου ανθρώπους, χωρίς περιπέτειες, ήταν το ιδεώδες των καθημερινών ανθρώπων όλων των εποχών, συνώνυμο της ευτυχίας· τίποτα δεν είναι πιο συναρπαστικό από αυτό.
Η μητέρα μου έλεγε μια ιστορία. Ένας βασιλιάς ρώτησε έναν φτωχό τεχνίτη, τον οποίο είχε εκτιμήσει, αν τα χρήματα που κέρδιζε ήταν αρκετά για να ζήσει. Κι εκείνος του απάντησε: «Όχι μόνο ζω με τη γυναίκα μου, αλλά πληρώνω κι ένα παλιό χρέος και βάζω και στην τράπεζα». Ο βασιλιάς έμεινε άναυδος. Και ο άνθρωπος του εξήγησε: «Πληρώνω ένα παλιό χρέος, εννοώ ότι συντηρώ τους ηλικιωμένους γονείς μου, όπως είχαν κάνει κι αυτοί σε μένα όταν ήμουν μικρός. Και βάζω και στην τράπεζα, δηλαδή κάνω μια επένδυση για το μέλλον: μεγαλώνω τα παιδιά μου, ώστε κι εκείνα να φροντίσουν εμένα και τη μητέρα τους όταν γεράσουμε». Αυτή ήταν η σοφία των παλιών ανθρώπων, που είχαν ζήσει πολλές συμφορές σε πόλεμο και ειρήνη, η ζωή τους σίγουρα ήταν βασανισμένη και κουραστική, αλλά ένιωθαν ότι είχαν ρίζες στο έδαφος και, πατώντας γερά στα πόδια τους, πάλευαν για το παρόν και το μέλλον – όταν δεν τους ξεπερνούσαν οι καταστάσεις και δεν έχαναν την ελπίδα τους φυσικά, πράγμα που πολύ συχνά το παθαίνει και ο σύγχρονος άνθρωπος.
[...]
Αυτό είναι το απλό όνειρο, το κατάλληλο για εμάς, δηλαδή για μένα και τους περισσότερους συνανθρώπους μου: ένα βιοποριστικό επάγγελμα (που θα προσφέρει και στο συνάνθρωπο – όπως συμβαίνει κατά κανόνα σε κάθε επάγγελμα, εξάλλου «επάγγελμα» κυριολεκτικά στην ελληνική γλώσσα σημαίνει υπόσχεση) και η δημιουργία μιας οικογένειας δεμένης, με αγάπη και αλληλοσεβασμό και, ει δυνατόν, με ήλιο και φεγγάρι της το Χριστό. Αυτό το απλό όνειρο είναι πιο πολύτιμο από την ευχή του συρμού «μόνο υγεία» ή «πρώτα η υγεία». Η υγεία είναι κάτι εύθραυστο, που σίγουρα κάποτε θα φθαρεί και θα ξηλωθεί μέχρι θανάτου. Οι δικοί μου άνθρωποι, αν τους έχω κρατήσει δικούς μου, είναι κάτι μόνιμο, που μπορεί να με στηρίξει και να μου δώσει ευτυχία ακόμη κι αν είμαι καθηλωμένος στο κρεβάτι, ακόμη κι αν πρόκειται σύντομα να πεθάνω. Και ο Χριστός, ως ήλιος και φεγγάρι (η έκφραση από την Αποκάλυψη, κεφ. 21, στίχ. 23), είναι επίσης κάτι μόνιμο, που φωτίζει την καρδιά και τη ζωή μας ακόμη και μέσα στον πόλεμο, στους βομβαρδισμούς, στη φτώχεια, στις συκοφαντίες, στην αρρώστια, στο πένθος, ακόμη και στο θάνατο· οι περιπτώσεις αγίων που έζησαν όλες αυτές τις καταστάσεις το αποδεικνύουν.
Αν μεγαλώσεις παιδιά που θα είναι καλοί άνθρωποι έχεις ήδη αλλάξει τον κόσμο. Αν γνωρίσεις καλά τον τόπο σου, αλλά και αν αγαπήσεις, γνωρίσεις καλά και κατανοήσεις τους γονείς σου, το ταίρι σου και τα παιδιά σου, έχεις ήδη γνωρίσει τον κόσμο. Δε χρειάζεται να κάνεις μεγάλα και μακρινά ταξίδια. Για την ακρίβεια, δεν είναι πραγματική ανάγκη να πας πουθενά· τις περισσότερες φορές, όλα όσα χρειάζεσαι είναι στον τόπο σου. Το λέει αυτό ακόμη και ο Πάουλο Κοέλιο στον πολυδιαφημισμένο Αλχημιστή – ίσως αυτόν να τον ακούσεις. Αν είσαι πραγματικά καλός σε κάτι, που σημαίνει ότι θα το αγαπάς κιόλας (αν είσαι δηλαδή «ταλαντούχος» ή «χαρισματούχος» – και οι δυο αυτές λέξεις σημαίνουν ότι οι ικανότητές μας δεν πηγάζουν εγωκεντρικά απ’ τον εαυτό μας, αλλά είναι «τάλαντα» χαρισμένα από το Θεό, ο όρος από την «παραβολή των ταλάντων» (νομισμάτων), που διηγείται ο Χριστός στο κατά Ματθαίον ευαγγέλιο, κεφάλαιο 25), εξάσκησέ το, κυνήγησέ το, όχι οπωσδήποτε κάνοντάς το επάγγελμα (αν μπορείς, δόξα τω Θεώ), πρόσφερε σε όλους μέσω αυτού και σίγουρα θα έχεις την ανταμοιβή σου, κυρίως ηθική, δηλαδή ψυχική ανταμοιβή. Όμως, αν μου επιτρέπεις να σου πω κάτι, μην ξεχνάς το απλό όνειρο, που είναι ο συντομότερος δρόμος για μια ευτυχισμένη (όχι εύκολη) ζωή: το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή μας είναι οι άνθρωποι και οι σημαντικότεροι άνθρωποι στη ζωή μας είναι οι δικοί μας άνθρωποι· και δικοί μας άνθρωποι είναι και οι φίλοι και οι συνεργάτες μας και οι γείτονές μας, αλλά κατ’ εξοχήν η οικογένειά μας – και οικογένειά μας δεν είναι μόνο τα παιδιά μας, αλλά και ο σύζυγος ή η σύζυγός μας, και οι γονείς και οι συγγενείς μας. Και ο μεγαλύτερος θησαυρός κάθε οικογένειας, και της δικής μας, είναι ο Χριστός. Όπως λέει κι ένας ύμνος που ψάλλουμε στην εκκλησία: «Αυτός εστίν η ζωή και το φως και η ειρήνη του κόσμου».
Πηγή: Θεόδωρος Ρηγινιώτης, www.antifono.gr