Το ψεύδος της πολιτικής
.jpg)
Καθώς βρισκόμαστε ήδη σε προεκλογική περίοδο, οι πολιτικοί μάς μιλούν, και δεν θα πάψουν να μας μιλούν, συνεχώς και μονότονα για την οικονομία. Συγκρίνουν τους εαυτούς τους με τους αντιπάλους τους ισχυριζόμενοι ότι ‘τα πήγαν’ ή ότι ‘θα τα πάνε’ καλύτερα, διότι έδωσαν ή θα δώσουν περισσότερα χρήματα στον ‘λαό’. Διατείνονται, λοιπόν,ότι αξίζουν την ψήφο μας, διότι είναι καλύτεροι πολιτικοί από τους αντιπάλους τους, δηλαδή, κατά βάσιν, καλύτεροι διαχειριστές της οικονομίας. Οι δημοσιογράφοι παίζουν λίγο πολύ το ίδιο παιγνίδι. Η οικονομία λαμβάνει τη μερίδα του λέοντος στις δημοσιογραφικές αναλύσεις. Ο λαός, δηλαδή όλοι εμείς, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό συνήθως ακολουθεί.Φαίνεται ότι έχουμε πειστεί από (ή ότι, εν πάση περιπτώσει, συμφωνούμε με) την πολιτική και δημοσιογραφική ‘προπαγάνδα’, σύμφωνα με την οποία το χρήμα είναι το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή, και ασχολούμαστε με τους πολιτικούς, επειδή υπόσχονται να μας το εξασφαλίσουν. Οι ευαγγελικές προειδοποιήσεις για τη λατρεία του Μαμωνά ηχούν συνήθως σε ώτα μη ακουόντων.
ΙΙ
Έρευνες έχουν επανειλημμένα καταδείξει ότι η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης των ανθρώπων έχει κάποια επίδραση στην αύξηση της ευτυχίας τους, κυρίως όσον αφορά τα χαμηλότερα εισοδήματα. Ωστόσο, από τη στιγμή που θα καλύψει κανείς τις βασικές του ανάγκες, η αύξηση του εισοδήματός του θα έχει περιορισμένη ή και μηδενική επίδραση στην αύξηση της ευτυχίας του. Συγκεκριμένα για τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής,σχετική έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οποιαδήποτε αύξηση του εισοδήματοςενός ανθρώπου πέρα από τις 75.000 δολάρια τον χρόνο (που αποτελούν, για το κόστος ζωής των ΗΠΑ, ένα καλό αλλά όχι ιδιαίτερα υψηλό μισθό) δεν έχει καμία απολύτως επίπτωση στην ευτυχία του. Παρόλο που άλλη έρευναανεβάζει το ποσό αυτό σε υψηλότερα νούμερα, η γενικότερη διαπίστωση παραμένει ότι η αύξηση του πλούτου δεν είναι απαραίτητο να συμβαδίζει ή να καθορίζει αποφασιστικά την ευτυχία των ανθρώπων.
Σχετικό παράδειγμα αποτελείη μεγαλύτερη έρευνα που έχει γίνει ποτέ σχετικά με την ανθρώπινη ευτυχία. Η έρευνα διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και παρακολούθησε τη ζωή 724 ανθρώπων για 75περίπου χρόνια. Κατέδειξε ότι αυτό που κυρίως συνέβαλε στο να είναι οι άνθρωποι ευτυχέστεροι, υγιέστεροι, και μακροβιότεροι ήταν οι καλές σχέσεις τους με άλλους ανθρώπους. Οι ποιοτικές σχέσεις με την οικογένεια, τους φίλους, και την κοινότητα αποτελούν ένα από τα καλύτερα μυστικά που εξασφαλίζουν ευτυχία, υγεία, και μακροβιότητα. Η μικρότερη ή μεγαλύτερη αξιοπιστία των ερευνών αυτών θα άξιζε τουλάχιστον να μας προβληματίσει.
ΙΙΙ
Το 1686 οι Δανοί αποφάσισαν να καθιερώσουν την τέταρτη Παρασκευή μετά το Πάσχα ως Μεγάλη Ημέρα Προσευχής και εθνική αργία. Προφανώς θεωρούσαν ότι η σχέση τους όχι μόνο με τους συνανθρώπους τους αλλά πρωτίστωςμε τον Θεό είναι ό,τι σημαντικότερο όχι απλώς για την ευτυχία τους αλλά και για την ίδια την ύπαρξή τους, ατομική και συλλογική. Όπως γράφειαπευθυνόμενος προς τον Θεόστις Εξομολογήσεις του ο Αυγουστίνος, ο μεγαλύτερος Πατέρας της δυτικής Εκκλησίας,‘μας δημιούργησες για Σένα και οι καρδιές μας είναι ανήσυχες μέχρις ότου βρούνε ανάπαυση σε Σένα’.Ωστόσο, η παρούσα κυβέρνηση της Δανίας φαίνεται να έχει διαφορετική άποψη – γι’ αυτό και αποφάσισε πρόσφατα να καταργήσει την αργία αυτή, με σκοπό να αυξήσει τα φορολογικά έσοδα του κράτους. Δηλώνει μάλιστα ότι δενπρόκειται να αλλάξει την απόφασή της παρά τις έντονες διαμαρτυρίες, μεταξύ των οποίων και η μεγαλύτερη συγκέντρωση που έχει γίνει στη Δανία την τελευταία δεκαετία. Μήπως οι πολιτικοί κάτι δεν έχουν καταλάβει καλά;
IV
Πολλές φορές οι πολίτες ισχυρίζονται ότι οι πολιτικοί δεν λένε την αλήθεια στον λαό, ότιδεν αποκαλύπτουν τις πραγματικές τους προθέσεις, ότι δίνουν υποσχέσεις που γνωρίζουν ότι δεν μπορούν και δεν πρόκειται να τηρήσουν κλπ. Αυτά, ωστόσο, είναι μικρά ψεύδη. Το μεγάλο ψεύδος είναι η υπόσχεση της ‘σωτηρίας’ μέσα από την αύξηση του εισοδήματος. Είναι η υπονοούμενη ιδέα ότι το χρήμα είναι σημαντικότερο από τη σχέση με τον συνάνθρωπο και τον Θεό (ας θυμηθούμε τις σχετικές προτάσεις για την κατάργηση της αργίας της Κυριακής – με τις συμβολικές αλλά και πραγματικές θρησκευτικές, οικογενειακές, και κοινωνικές της συνέπειες). Οι πολιτικοί, και μάλιστα των οικονομικά ανεπτυγμένων κοινωνιών, θα προσέφεραν πολύτιμη υπηρεσία στους λαούς εάν σταματούσαν την αναπαραγωγή αυτού του ψεύδους· εάν ομολογούσαν ότι η διαχείριση της οικονομίας απέχει πολύ από το να αποτελεί τη σημαντικότερηπαράμετροτου ατομικού και συλλογικού μας βίου· εάν έπαυαν να μας καλλιεργούν την ψευδαίσθηση ότι η οικονομία θα μας σώσει. Με τον τρόπο αυτό θα μας διευκόλυναν να αναλογιστούμε ότι Κύριος και Σωτήρας είναι ο Χριστός και όχι ο Καίσαρας – καθώς και ότι η Εκκλησία, ως ο χώρος που διασώζει την κοινωνία του ανθρώπου με τον Θεό και τον συνάνθρωπο, αποτελεί την κιβωτό της σωτηρίας.
Πηγή: π. Δημήτριος Μπαθρέλλος